________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૩૩
સુધી શાતા દિનીયરૂપ જડાનંદને ભાગ તે રહે છે પણ ત્યાં જડાનંદની ઈચ્છા રહેતી નથી. જ્યાં સુધી જડાનંદની ઈચ્છા છે ત્યાં સુધી મોહ છે. જડાનંદની ઈચ્છા વિના પ્રારબ્ધ ભેગાવલી કર્મથી શાતાદની પ્રગટે છે તે ભોગવતાં છતાં આત્માનંદના અનુભવ, જ્ઞાનીઓને કાયમ રહે છે તેથી આત્મજ્ઞાનીઓ શાતાદનીય ( જડાનંદ ) ભાગવતા છતા નવીન કર્મ બાંધતા નથી, સમ્યગદષ્ટિ ગુણસ્થાનકથી ઉપર ઉપરના ગુણસ્થાનકે આત્માનંદને નિશ્ચય વધતું જાય છે. જડાનંદને પ્રારબ્ધ કર્મોદયે ભેગ છતાં અંતરથી તેમાં અનાસક્તિ તથા આત્માનંદની ઝાંખીને અનુભવ આવતે જાય છે, અંતરાત્મા દશામાં આ પ્રમાણે આત્માનંદ નિશ્ચય, કંઈક આત્માનંદની પ્રાપ્તિ તથા શાતા વેદનીય જડાનંદની ઈચ્છા તથા ઈરછા મેહ વિના જડાનંદ ભગ એવી દશા કાયમ રહે છે. સાતમા અપ્રમત્ત ગુણસ્થાનકમાં આત્માનંદને વિશેષ અનુભવ થાય છે. આઠમા ગુણસ્થાનકથી ક્ષપક શ્રેણિમાં આત્માનંદ અનુભવની વિશેષ ઝાંખી પ્રકટે છે. તેરમા સમી ગુણસ્થાનકમાં કેવલજ્ઞાન અને આત્માને પૂર્ણાનંદ પ્રગટે છે. શાતા વેદનીચરૂપ જડ પ્રકૃતિનો સંબંધ તેમા ગુણસ્થાનક સુધી કેવલી પરમાત્માને વર્તે છે પણ ત્યાં ભાવ મન નથી. ક્ષપબ્રેણિમાં દશમા ગુણસ્થાનક ઉપર મેહ નથી. ચોથાથી બારમા ગુણસ્થાનક સુધી ચારિત્રની ક્ષપશમ દશા હોવાથી વારંવાર આત્મસુખને અનુભવસ્વાદ આવે છે અને જાય છે એમ અસંખ્ય વાર બને છે. જેમ જેમ આત્મા પગ વર્તે છે તેમ તેમ મેહને ઉપશમ ક્ષપશમ થાય છે તેથી આત્માનંદ વેદાય છે અને શાતા વેદનીય પણ કાયમ વર્તે છે. કોઈને અશાતા વેદનીય પણ ઉદયમાં હોય છે. આત્મજ્ઞાન અને આપયોગથી મનની ચંચળતા ટળે છે. આત્મજ્ઞાન થયા પછીથી મન હળવે હળવે વશમાં આવે છે. અનેક ભવના મન જીતવાના અભ્યાસથી મન વશ થાય છે. આત્માને સમ્યફ પ્રકારે જાણીને જે આત્માપર જ વિશ્વાસ રાખે છે તેને બાહ્ય વસ્તુઓને મોહ રહેતું નથી. બાહ્ય વસ્તુઓનો
For Private And Personal Use Only