________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૫.
ક
કરવાં તે નિષ્કામ કર્મ ચાગ છે. નિષ્કા યાગથી શુદ્ધ મુક્તિ છે. મન વાણી કાયાથી દેવગુરૂની સેવાભક્તિ કરવી. સ ંત વગેરે ચતુર્વિધ સંઘની ભક્તિ કરવી તે નિમિત્ત ભક્તિયોગ છે અને શુદ્ધ પ્રેમથી આત્મામાં લીન થવુ તે આંતર ભક્તિયોગ છે. શુદ્ધ પ્રેમથી લઘુ માલકના જેવી જ્ઞાન છતાં મન પ્રવૃત્તિ થાય ત્યારે ભક્તિ યોગની ભૂમિકામાં પ્રવેશ થયા છે એમ જાણવું, બાહ્ય ભક્તિ યોગથી આંતર ભક્તિ યોગની ભૂમિકામાં પ્રવેશ થાય છે એમ જાણવું. ખાહ્યક્તિયેાગથી તથા આંતરભક્તિયુગથી આત્માને પરમાત્મા કરવા. આત્માને પરમાત્મરૂપે થવામાં વચ્ચે મેહ વગેરે કર્મો નડે છે. માહાદિ દ્રવ્યભાવકના નાશ થતાં આત્માને પરમાત્મદશા પ્રાપ્તિરૂપ ચેાગ પ્રકટે છે કર્મ સહિત આત્માએ તે સંસારી આત્માએ છે અને તે ચારગતિમાં વારવાર જન્મ ગ્રહે છે. પેાતાનું સ્વરૂપ જેઓએ જાણ્યું નથી અને અજ્ઞાન હૃષ્ટિવાળા છે તેવા આત્માઓ જીવા તે અહિરાત્માએ જાણવા. જેઓ આત્માનું સમ્યક્ સ્વરૂપ જાણે છે અન્તરાત્માએ છે અને જેએ ચાર ઘાતીકમ અને અઘાતીકના નાથ કરે છે તે પરમાત્માએ છે, આત્મા તેજ પરમાત્મા થવા એટલે નિજ જ્ઞાનાદિ ગુણ્ણાના તિભાવના વિભોવ થવા એ પરમશુદ્ધયેાગ છે. મનવાણીકાયાથી ઉપાસનાયેાગ ત્રિધા છે. વ્યવહારચરિત્ર, દેવગુરૂ ધર્મની સેવા, તપ, સંયમ, પંચાચાર પાલન, યમ, નિયમ, વગેરે સ વ્યવહાર યોગ છે. વ્યવહારયેાગમાં જડ પ્રકૃતિના સ ંબંધ છે અને નિશ્ચય યેગમાં જડપ્રકૃતિના સંબંધ નથી. આત્માના શુદ્ધોપયેગવડ આત્માને ધ્યાવવા અને શુદ્ધ ચિદાનંદભાવે પરિણમવું તે નિશ્ચય યેાગ છે. વ્યવહારચેગ તે નિમિત્ત છે અને નિશ્ચયયેાગ તે ઉપાદાન ચેાગ છે. કાયાદિ જડયેાગ તે વસ્તુત: અસદ્ભુત ચેાગ છે કારણકે તે આત્મા નથી, તેા પશુ મનવાણી કાયાના વ્યવડારયાન વિના નિશ્ચય ચાંગની પ્રાપ્તિ થતી નથી. મનવાણી કાયાની શક્તિયેા તથા આરાગ્ય જે રીતે વધે તે રીતે વધારવું. ભક્તિયાગ એપચારિક
તે
For Private And Personal Use Only