Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪
છે. ઈન્દ્રના શુભાશુભ વિષયોમાંથી શુભાશુભ પરિણામ બુદ્ધિને ત્યાગ તે પ્રત્યાહાર છે. શુભાશુભ વૃત્તિથી નિર્લેપ રહેવું તે પ્રત્યાહાર છે. અધ્યાત્મભાવ પરિભાષાએ આત્માના શુદ્ધાનંદના આહારથી આત્માએ જીવવું તે પ્રત્યાહાર છે. જડમાં પ્રગટી આસક્તિને મૂલહેતુ, પુગલદ્વારા આનંદરસ અનુભવ તે છે પણ તે ક્ષણિક આનંદની પાછળ અનંત દુઃખ છે. તેથી પ્રભુ મહાવીરદેવે આત્માના આનંદરસને આહાર અથોત્ ભેગ કરે જણાવ્યું છે. પુદ્ગલ વસ્તુઓની આશા તૃણ સ્પૃહા આસક્તિને ત્યાગ કર, પૌષ્મલિક વસ્તુઓ પર વૈરાગ્ય પ્રગટ તે દ્રવ્ય પ્રત્યાહાર છે અને આત્માના પ્રેમમાં અલમસ્ત આત્માનંદને ભેગ કરવું તે શુદ્ધભાવ પ્રત્યાહાર છે. આત્માને આનંદ તે આત્માના પ્રતિ આહર. મેળવવો તે આત્મપ્રત્યાહાર છે, તેની પ્રાપ્તિ થતાં આત્માનું સ્વરૂપ તે આત્મામાં ધારી શકાય છે અને બાહા જડમાં આત્માનું સ્વરૂપ ચિદાનંદરૂપ છે તે ધારી શકાતું નથી. ઉપશમભાવથી અને ક્ષાપશમભાવથી આત્માનંદ રસભેગે ભાવ પ્રત્યાહારની ઝાંખીને અનુભવ આવ્યું છે અને તેથી જડવસ્તુઓમાંથી જડસુખસ્વાદ બુદ્ધિ ટળી ગઇ છે અને આત્મામાંજ અનંત આનંદની ધારણા થઈ છે. શુદ્ધાત્મા તે પૂર્ણજ્ઞાનાનંદમય છે તેની ધારણાને બાહ્યમાં બાહ્ય ત્રાટકથી સ્થાપવી અને આત્મામાં સભૂતન ધારવી ઉપશમ ક્ષોપશમ અને ક્ષાયિકભાવને સમ્ય કષ્ટભાવે આત્મામાં ધારી સ્વયં પોતાને સર્વ દેવ તરીકે અનુભવ તે આધાર છે એવી આત્મધારણાથી આત્માનું ધ્યાન થાય છે. પિંડસ્થ. પદસ્થ. રૂપસ્ય અને રૂપાતીત એ ચાર પ્રકારનું ધ્યાન છે. ધર્મધ્યાન અને શુકa એ બે ધ્યાન કમથી ઉત્તમોત્તમ છે. આત્મામાં પૂર્ણાનંદ છે અને સદ અસત અર્થાત્ અસ્તિનાસ્તિ પર્યાયોની અપેક્ષાએ આત્મા સર્વેશ્વરૂપ છે તેમાં ધ્યાનથી લયલીન બનવું. શુદ્ધામાના ધ્યાનથી શુદ્ધાનંદ પ્રગટે છે. શુદ્ધાત્મ વાનમાં શુભાશુભ પરિણામ હેતે નથી. શુદ્ધાત્મ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 008630 |
| Book Title | Patrasadupadesh Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Adhyatma Gyan Prasarak Mandal |
| Publication Year | 1923 |
| Total Pages | 568 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Spiritual |
| File Size | 7 MB |