________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
બ્રહ્મચર્ય કાયમ રહેવું જોઈએ, અન્યથા શાસ્ત્રજ્ઞા તેડવાથી વ્યભિચાર છે અને તેથી સંઘધર્મ સમાજનો નાશ થાય છે. ત્રણ વર્ષે એક વાર એમ સંતાત્પત્તિ અર્થે પરસ્પરની ધર્મે મરજીએ દેહસંગ તે અવ્યભિચાર છે, બાકી વ્યભિચાર છે. સ્વપ્નમાં સંગ તે પણ બ્રાચર્યની હાનિ ભંગ અપેક્ષાએ છે. પરસેવે, મહેનત, મન વગેરે દ્વારા શરીરમાંથી વીર્ય ન જવું જોઈએ. આજન્મથી કુમાર અને કુમારિકાએ નૈષ્ઠિક બ્રહ્મચર્ય વ્રત પાલન કરવું એ પરમયોગ સાધવાનું હેતુભૂત છે. પૃથ્વી પર એક વીર્યનું બિંદુ પણ ન પડે, શરીરમાંથી ઉપસ્થ દ્વારા વીર્યને અધપાત ન થાય ત્યારે ઉર્વ રેતા બ્રહ્મચારી ગણાય. આવી સ્થિતિમાંથી જેટલો દુનિયાના લોકોને અધ:પાત થાય છે તેટલી વિશ્વની પડતી છે. દ્રવ્ય બ્રહ્મચર્યની એ પ્રમાણે સામાન્યતઃ વ્યાખ્યા કહી. બ્રહ્મચર્યાશ્રમ, ગુરૂકુલાશ્રમ, સાત્વિક આહાર વિહાર અને વિચારથી દ્રવ્ય બ્રહ્મ ચર્યની રક્ષા થાય છે. પાંચે ઈન્દ્રિયેના ત્રેવશ વિષમાં રાગદ્વેષની પરિણતિ, વિષયમાં મનનું લપટાવવાપણું તે પંચેન્દ્રિય વિષ લંપટતા છે. પાંચ ઈનિદ્રાને રાગથી વિષયમાં લંપટ આસક્તિ ન થવા દેવી. મનને ચામડીરૂપ રંગ ધન વગેરેમાં જતું વારવું તે ભાવથી બ્રહ્મચર્ય છે. દ્રવ્યથી બ્રહ્મચર્ય પાળી શકાય તેથી શરીર આરોગ્ય દીર્ઘ આયુષ્ય વગેરે કાયિક માનસિક શક્તિ ખીલે છે અને ભાવ બ્રહ્મચર્યથી મેહને રોધ થતાં આત્માની ઉપશમભાવાદિ શક્તિ ખીલે છે. દ્રવ્ય બ્રહ્મચર્ય કરતાં ભાવ બ્રહ્મચર્ય અનંતગણ ઉત્તમ છે. ભાવ બ્રહ્મચર્યમાં સ્ત્રી પુરૂષ ભેગની વાંછા ઈચ્છા પરિશુતિ રહેતી નથી. ચામડીરૂપ રંગને મેહ રહેતું નથી. જડને મેહ રહેતું નથી. જડબેગની આસકિત તે ભાવ બ્રાચર્યની અપેક્ષાએ વ્યભિચાર છે. જડની પરિણતિએ આત્માનું પરિણમન તે વ્યભિચાર છે. દ્રવ્ય અને ભાવ બ્રહ્મચર્યમાં અતિક્રમ વ્યતિક્રમ અતિચાર અને અનાચાર રહિત થવું તે દ્રવ્ય અને ભાવ બ્રહ્મચર્યની સિદ્ધિ છે. મનમાં સ્ત્રીની આસક્તિ થવી સ્થળ
For Private And Personal Use Only