________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( ૧૨ )
અત્રથી મુંબઇનાં કાવ્યોની શરૂઆત થાય છે. આ કાવ્યમાં પોતાના ગ્રન્થો, લેખો અને ભાષણ આદિ સર્વે સાપેક્ષ વાણીથી સમજવા; એમ દર્શાવ્યું છે. ક્ષેત્ર, કાલ, તે વખતના સંયોગો કોની મુખ્યતા, કોની ગણતા, શા હેતુથી, ઈત્યાદિ બાબતોને અવબોધ્યાવિના અપેક્ષાવાદમય પુસ્તકો અને ભાષણે (તેઓ શ્રીનાં) અન્ય મનુષ્યો અવબોધી શકે નહિ અને એકાન્ત વાદમાં શ્રીમદ્દનાં વચનોને લઈ જાય તો તેમાં વાચકોની એકાન્ત દ્રષ્ટિનો દોષ છે, એમ તેઓ પ્રથમતઃ વાણીથી સ્પષ્ટ આઘોષ કરે છે અને સત્ય તત્વ લેવાની યુક્તિયોને જાહેર કરે છે.
“વા અન રહીશું” આ સંજ્ઞાવાળા કાવ્યમાં આનન્દમાં રહેવાની મનમાં ઉઠતી સ્કરણાઓને ગુંથી છે. અધ્યાત્મ વિષયમાં ઊંડા ઉતરીને આનન્દમાં રહેવાની ગર્જના કરી છે. આત્મસ્વરૂપની પ્રસંગોપાત્ત વ્યાખ્યા પણ તેમાં કરેલી છે; આ કાવ્યથી જ્ઞાનિયોની અધ્યાત્મભાવના આવા પ્રકારની હોય તેની ઝાંખી વાચકને થયાવિના રહેશે નહિ.
વૈરાગ્ય હોદ્વાર” આ કાવ્યમાં નામ પ્રમાણે ગુણની પ્રતીતિ થાય છે. વૈરાગ્ય અને બ્રહ્મજ્ઞાનને અપૂર્વ રસ આ કાવ્યમાંથી કરે છે. સુજ્ઞ વાચકો આ કાવ્ય વાંચીને આત્માની ઉચ્ચતા કરવા પ્રયત્ન કરશે. અત્રથી આગળનાં કેટલાંક કાવ્યોમાં મહારાજશ્રીને અમુક સંયોગોમાં કેટલાક મનુષ્યો. તરફથી ઉપાધિ થઈ હોય અને તે પ્રસંગોમાં પોતાના આત્માને સ્વયમેવ બોધ આપ્યો હોય તેવું પ્રતીત થાય છે. સુરતમાં પ્રવર્તક શ્રી કાન્તિવિજયજી અને પન્યાસ શ્રીઆનન્દસાગરજી વચ્ચે લાલન અને શિવજીની ચાલુ ચર્ચા માટે સંઘમાં ઠરાવ કર્યાબાદ મતભેદ થયો અને તેની જેશભર ચર્ચા ગામોગામ અને છાપાઓમાં પણ પ્રસિદ્ધ થવા લાગી, તેવામાં મુંબાઈના અમુક પક્ષના કેટલાક શ્રાવકોએ મહારાજશ્રીને પૂછયું કે તમે ઉપર્યુક્ત બે મુનિ પૈકી કોના પક્ષમાં છો ગુરૂશ્રીએ કહ્યું કે મહારા પૂજ્ય ગુરૂ શ્રીસુખસાગરજીની આજ્ઞા એવી છે કે કઈ સાધુ પક્ષ સંબંધી સંપ્રતિ કલેશ થાય તેવું વરવું નહિ અને મારે પણ એ વિચાર છે કે બન્ને પક્ષવાળા મુનિના આ બાબત સબંધી સપૂર્ણ આશયોને યાવત મારાથી ગ્રહણ કરી શકાય નહિ અને બન્નેની ચાલુ ચર્ચા પ્રસંગમાં પુરતી દલીલ થાવત જાણી શકાય નહિ તાવત હું તટસ્થ રહીને, બન્નેમાં સમ્પ કરાવવા અને બન્નેની વિચાર દિશા અવલેકવા બનતો પ્રયત્ન કરીશ. એકદમ પરિપૂર્ણ લાભ અને શાતિ અને જેને દયના ઉપાયોને નિશ્ચય કર્યા વિના કેટલાક સમયપર્યત માધ્યસ્થ ભાવનું અવલંબન મને શ્રેયસ્કર લાગે છે. અમદાવાદ અને સુરત આદિના શ્રીચતુર્વિધ સંઘના જિનાજ્ઞા સિદ્ધ કરાવો અમને પણ સમત છે. સારાંશમાં અવબોધવાનું કે
For Private And Personal Use Only