________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
४२
અને દ્રવ્ય અને પર્યાચની અને અપેક્ષાએ ધ્યાનમાં રાખી કહીએ તે દ્રશ્ય નિયાનિત્ય છે.
अवतरणम् -- गुणपर्य्याययोरभेदो मा मसाङ्गीदिति तयोक्षणमाह गुणानामिति
श्लोकः गुणानां सहभावित्वं पर्यायाणां क्रमोद्भवः ॥ लक्षणं सर्ववित्प्रोक्तं तत्त्वज्ञानाय नान्यथा ॥ १३ ॥
टीका - - द्रव्येण सह भवन्ति तच्छीलाः सहभाविनस्तेषां भावः सहभावित्वं गुणानां लक्षणम् । गुणसहितमेव द्रव्यं । पर्यायाणां तु लक्षणं क्रमेणोद्भव उत्पत्तिः सर्वविद्भिः प्रोक्तम् । यथापूर्वशिवकपयस्ततः स्थालपर्यायस्ततः कुशूलपर्यायस्ततो घटपय्यायः । नैवम्भूता गुणास्ते तु शिवक पर्यायमारभ्य घटावधि एकरूपा एव जायन्ते । एतच्च गुणपर्य्यायवज्ज्ञानं सप्तभङ्गी प्रणितं तत्वज्ञानोपयोगीति स्पष्टीकरिष्यामः । तत्वज्ञानस्यान्यः प्रकारोनास्तीति ॥ १३ ॥
અવતરણ—દ્રવ્યની વ્યાખ્યા વિચારતાં આપણે પ્રથમ તપાસી ગયા કે ગુણુ અને પર્યાય ચુક્ત હોય તે દ્રવ્ય કહેવાય માટે હવે ગ્રંથકાર તે ગુણ અને પયાયનુ સ્વરૂપ સમજાવવા આ લાકમાં પ્રયત્ન કરે છે.
અથ—ગુણા સહુભાવી છે, અને પીયા ક્રમે ક્રમે ઊદ્ભવે છે. આવું ગુણ અને પર્યાયનું લક્ષણુ તત્ત્વજ્ઞાનને વાસ્તે સર્વજ્ઞાએ કહેલું છે, તે અન્યથા નથી.
For Private And Personal Use Only