________________
પ્રમાણે આઠ પ્રકારના સાધનની જરૂર પડે છે. તેમાં દ્રષ્ટિ સુત્રને મુખ્ય સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે, કારણુ કે આપણા કે બીજા દેશના શિલ્પીઓની આંખ સારા પ્રમાણમાં કેળવાએલી હેાય છે. માપ, તેલ, વાંકુચુકું, અગાડું, પછાડું જે કાંઇ હાય તે આંખથી જોઈ ને તે કહી શકે છે. ગજ, કાટખુણા, આળ એ, રેવળ વગેરના ઉપયેગ પછી કરવામાં આવે છે. વળી આજના મસ્તક વિદ્યાના પ્રોફેસર પણ મસ્તક, આંખની ભ્રમર ઉપરના ટેકરા જોઈ ને તુરતજ કહે છે કે આ મગજ શિલ્પીનું છે. મગજનું ખેંચાણુ આંખ ઉપર આવવાથી ભમર ઉપર ટેકરા થઈ જાય છે. એટલે કારીગરની દ્રષ્ટિવાળા ભાગના મગજના તરંતુ સારી રીતે ખીલેલા હાય છે.
.
ગજ ઉત્પન કરવા વિષે
हस्तः पर्वाष्ट युक्तो मुनिवर रचितः पर्वचैकंत्रि मात्रं ॥ मात्रा पण्णीय वाना मुदर विमलना न्निस्त्वचा मुत्तमानाम् || पुष्पैश्चत्वारि पूर्व तदनुच विभजे दंगुलैः पर्व पुष्पै ॥ निर्ग्रथीरक्त काष्टो मधुमय उदितः खादिरो वंश धात्वो
१९ ॥
અઆઠ પુના એક હાથ અથવા ગજ, ત્રણ માત્રાના એક પ, ઉત્તમ પ્રકારે ફાતરા કાઢીને તૈયાર કુરેલા આડા જવ હાય તેવા ૭ આડા જવની એક માત્રા કહેવાય. એવી ત્રણ ત્રણ માત્રાને છેટે ગજના આધ છેડાથી ચાર પવ અથવા ફુલ અથવા ચેકડી કરવી. એવા ચાર પ થાય ત્યારે અડધા ગજ થાય, આકી.
"Aho Shrutgyanam"
