________________
૧૦ લઈને એકંદર આઠ તારાઓને મત્સ થયેલ છે, તેમાં નિશાની શું છે તે ધ્રુવને તારે છે અને આ તથા ૬ એ બે તારાઓ ધ્રુવ રક્ષક છે, અને નિશાની થી ધ્રુવ મત્સ પુરા થાય, છે. એ ધ્રુવ તથા મર્કટી ઓળખવાને સપ્તઋષિની જરૂર પડે છે માટે તે આકૃતિ પહેલીમાં બતાવ્યાં છે, તેનાં નામ નીચે વિજાણે – નિશાની જ વાળાતારાનું નામ. તુ 31 રવ
पुलह पुलस्त्य
ત્રી अंगिरा वशिष्ठ
मरिची એવી રીતે અનુક્રમે સાત તારાઓ છે. તેમાં નિશાની તથા રત્તવાળા તુ અને પુત્ર એ બે તારાની સીધી લીટીમાં ધ્રુવ રહેલું છે. આ પ્રમાણે આકૃતિ પહેલીમાં સમને આકાશમાં વાવાથી ધ્રુવ તથા ધ્રુવ મર્કટી સરળથી ઓળખાશે.
ધ્રુવ મર્કટીમને નિશાની રૂવાળ તારે ધ્રુવની ઉપર તથા નીચે એક સુત્રમાં આવે તે વખતે ધ્રુવ શુદ્ધ ઉત્તરમાં.
છે
.
૫
ધ્રુવને ઓળંબાથી જેઈને પૃથ્વી ઉપર ચીન્હ કરવાં તેને હાલના કારીગરે ધ્રુવ સાથે કહે છે.
"Aho Shrutgyanam