________________
૦૦૦.
૦૦૦૦
L ! !
K
ધન ૦૦૦૦૦
I
!
ર૦ ર૦
ચંદ્રાષ્ટક
વર્ગ ૪૯
! ! !
૦૦૦૦ 11
- ૦૦૦૦૦
૦૦૦૦
1 1 1 ચંદ્રનું પાંચમું બળ અવસ્થા છે. ચંદ્રની દરેક રાશિમાં ગતા વિગેરે બાર અવસ્થા બદલાય છે. દરેક રાશિની પહેલી અવસ્થા પિતાના અંક પ્રમાણેના અંકવાળી હોય છે, જે ઉપર કહેવાઈ ગયેલ છે. ચંદ્રનું છઠું બળ પક્ષ છે.
शुक्लपक्षे बली चन्द्र-स्तारायलमकारणम् ।
पत्यौ स्वस्थे गृहस्थे च, न स्त्री स्वातन्त्र्यमर्हति ॥१॥ અથ–“ચંદ્ર પક્ષમાં (શુકલપક્ષમાં) ચંદ્ર બળવાન છે, તે વખતે તારાનું બળ બીન જરૂરી છે. કેમકે–પતિ સ્વસ્થ હોય અને ઘરમાં હોય તે, સ્ત્રી સ્વતંત્રતાને યોગ્ય નથી.” |
सिय पडिवयाओ चंदो मज्झिमबलो मुणेअब्बो ।
तत्तो अ उत्तमबलो, अप्पवलो तईअदसमम्मि ॥१॥ અર્થ “શુદિ એકમથી દસ દિવસ ચંદ્ર મધ્યમ બળવાળે જાણ, પછીના દસ દિવસ ઉત્તમ બળવાળે જાણું અને ત્રીજા દસ દિવસમાં અલ્પ બળવાળો જાણવે.” In 1 1
ળ્યો-વતા, વિધિવતુ રિવ્યુઃ . અથ–ચંદ્રનું હનબળ, મધ્યમબળ અને ઉચ્ચબળ તિથિની પેઠે જાણવું.” જેમ શુક્લપક્ષને ચંદ્ર બળવાન છે, તેમ શુભ ચંદ્રનું બળ પણ શુકલપક્ષને મળે છે.
सितपक्षादौ चन्द्रे, शुभे शुभ: पक्षकोऽशुभे त्वशुभः । बहुले गोचरशुभदे, न शुभः पक्षोऽशुभे तु शुभः ॥१॥
૧૫૪
