________________
MIMIMISASANAMKaNakakaBAMINARIKASAR RakasalananANASANAKARARE
अध्धुट्ठवीसा रविणो, पण ससिणो तिन्नि हुन्ति तह गुरुणो । दो दो बुह-सुक्काणं, सट्टा सणि-भोम-राहणं ॥१॥
અર્થ– સૂર્યના સાડાત્રણ, ચંદ્રના પાંચ, ગુરુના ત્રણ, બુધ તથા શુકના બે અને શનિ, મંગળ તથા રાહના દેઢ દેઢ વસા હોય છે. ના આ સર્વે મળીને વીશ વસા થાય છે. સર્વ કાર્યમાં દરેક રેખાવાળા ગ્રહે વડે વીશ વસાવાળું લગ્ન થાય છે. જન્મરાશિ ગોચર કરતાં ગ્રહની અષ્ટવર્ગ શુદ્ધિ વધારે બળવાન છે –
स्वक्षेत्रस्थे बलं पूर्ण, पादोनं मित्रभे गृहे । अर्ध समगृहे ज्ञेयं, पादं शत्रुगृहे स्थिते ॥१॥ वक्रगृहे फलं द्विघ्नं, त्रिगुणं स्वौच्चसंस्थिते ।
स्वभावजं फलं शीघ्र, नीचस्थोऽध फलं ग्रहः ॥१॥ (स० ४४) અથ–બહેનું પિતાના ક્ષેત્રમાં સંપૂર્ણ મિત્રની રાશિમાં પિણું સમાન ગ્રહની રાશિમાં અધું, શત્રુના ઘરમાં ચોથા ભાગનું બળ છે. ૧II તથા વક્રી ગ્રહનું બમણું, ઉચ્ચ ગ્રહનું ત્રણગણું, અતિચારીનું સ્વાભાવિક હોય તેટલું અને નીચ ગ્રહનું અધ ફળ મળે છે. રા” આ વક્રી ગ્રહોનું સ્વાભાવિક ફળ શુભ હોય તે શુભફળ બમણું અને સ્વાભાવિક અશુભ ફળ હોય તે તે બમણું થાય છે, તે પ્રમાણે દરેકમાં જવાનું છે. પ્રશ્ન પ્રકાશમાં
त्रिद्वयेकगुणार्धयल: खगः उच्चगवक्रशीघ्रनीचस्थः । અર્થ_“ઉચ્ચ, વક્રી, શીવ્ર અને નીચ સ્થાને રહેલા ગ્રહોનું બળ અનુક્રમે ત્રણગણું, બમણું, એક ગણું અને અધું છે.” ગેલેકય પ્રકાશમાં કહ્યું છે કે–- .
मित्र-स्वक्ष-त्रिकोणोच्चे, फलं दत्तेऽछिवृद्धितः । અર્થ—“મિત્ર સ્થાનમાં, પોતાના ઘરમાં, ત્રિકોણમાં, ઉચ્ચ સ્થાનમાં રહેલ ગ્રહ એકેક પદની વૃદ્ધિથી ફળ આપે છે.
બૃહજજાતની વૃત્તિમાં કહ્યું છે કે---તિથિથી ચંદ્ર એ ગણ અને ચંદ્રથી લગ્ન હજાર ગણું બળવાન છે. તેનાથી પણ હોરા, કાણુ, નવાંશ, દ્વાદશાંશ અને ત્રીશાંશ ઉતરેતર પાંચ પાંચ ગણું વધારે બળવાન છે શૌનક કહે છે કે
૧૩૨
