________________
રાજભવન
#
: વૃધ્ય ગણા 14 | | | મીતિય ગવાક્ષ
કંસ વીસ 8 ;
L
ફિtiT nul Trimurtidi
ગવાક્ષ ૩
* આ ચિત્રમાં સૌથી ઉપર ગવાહર ઈસ. પહેલાંના બાંધકામમાં જોવા મળે છે. ગવાક્ષોનાં ચિત્રામાં ગવાલનું નામ તથા અંગ્રેજી અક્ષરોમાં ક્રમાંક આપેલા છે. ગવાક્ષની સળ પ્રકાર બતાવવા આપેલા ક્રમાંક સાથે મેળવતાં ક્રમાંક સંખ્યામાં ફરક લાગે તે ત્યાં ગવાલના નામ પ્રમાણેને તેને ક્રમાંક સમજી તેના લક્ષણનો અભ્યાસ કરવો. ગવાક્ષ શબ્દને વાસ્તવિક અર્થ જાળીયું એ ઘટે છે. સંસ્કૃતમાં તેની વ્યુત્પત્તિ દર્શાવતાં ગાયની આંખની માફક આંખ એટલે જોવાની જગ્યા–ઘરની મેડી ઉપરથી બહાર જવાની બારી, જાળીયું કે તેવી રીતનું બાકર-એમ અર્થ થાય છે. કાવ્યસાહિત્ય તથા કેશ ગ્રંથોમાં બારી અર્થમાં ગવાતા શબ્દ વપરાય છે. અમરકોશ પણ વાતાવર--પવન આવવાની જગ્યાએ અર્થ આપે છે. શિલ્પશાસ્ત્રમાં બારી, ગેખ. ઝરૂખે વગેરે અર્થમાં આ શબ્દ વપરાય છે.