________________
२२२
વાસ્તુનિઘંટુ તુરાય=અફઘાનીસ્થાન
નાગદ્વીપ=નિકેબાર પાતાલનગર=નગરકોટ, પાતાલનગર
વરુણ દ્વીપ=બેન કાન્યકુજ=કાજ, ફરુખાબાદ
થવદ્વીપજાવા વમીઓને પ્રદેશ વિદેહદેશની પ્રજાનું
મલયદ્વીપ મલાયા પ્રજાતંત્ર. બુદ્ધ અને મહાવીર કાળ
પ્રાગજ્યોતિપૂઆસામ મલદેશ=ોરખપુર જિલ્લે. મુખ્ય નગર પાવા
પું બંગાળને પશ્ચિમભાગ અને કેશાવતી
પાંચાલ અધ્યોધ્યાને મથુરા વચ્ચેનો પ્રદેશ ચેદી=બુદેલખંડ પાસેને પ્રદેશ મુખ્યનગર
. કેટલાક વર્તમાન જયપુર અને અંબરને સુકતીમતી
પ્રદેશ માને છે. જયંત અવંતિ-માળવા, માલવદેશ
બ્રહ્માવર્ત= પંજાબમાં સપ્તસિંધુને પ્રદેશ તેમાં સુરાષ્ટ્ર=આનર્ત ગુજરાતને ભાગ. વર્તમાન
સરસ્વતી પવિત્ર ગણાતી તે તરફને પ્રદેશ કાઠિયાવાડ
| પાંચાલદેશ=હાલના બદાઉન, ફરકાબાદ પાસેને
પ્રદેશ મુખ્ય શહેર કાંપિલ્ય નગર કામરૂપ આસામ
હિમાશ્રય = હિમાચલ પ્રદેશ કલિંજર=મધ્યપ્રદેશ, ખજુરાહો, કને જનગર
સાંભર=જયપુરથી દક્ષિણને પ્રદેશ અંતર્વેદિ=ગંગા જમના વચ્ચેને ઉત્તર પ્રદેશ
લા ગુજરાત ઈન્દ્રદ્વીપ બ્રહ્મદેશ
વૈરાજ્ય=વરાડ પ્રાન્ત લક્ષ=તામ્રપણું
કાશીદેશ=મુખ્યનગર વારાણસી કાશી, ગભસ્તિમાન=સુમાત્રા, સુવર્ણદ્વીપ ' | મહાનલ=દ્રવિડ, શ્રીશૈલ પર્વતને પૂર્વ કિનારે
સંખ્યાસંજ્ઞા-સંકેત (૧) એક શબ્દ, રૂપ, ચંદ્ર, મૂતિ, ઈન્દુ, મોક્ષ, વિશ્વભર, શશિ, કલા, ભૂ, બેમ, ભૂમિ, (૨) બે, પક્ષ, યુગ્મ, કર, અક્ષિ, વિહગ, વિપ્રાણ, નયન, યમ, ભુજ, હસ્ત, તાન, યુદ્ધ,
- ધુંગલિક દમ. (૩) ત્રણ, અગ્નિ, રામ, કાલ, વિધિ, હરનેત્ર, ગુણ, દ્રાક્ષ, શૈવ, વર્ગ, ભુવન, ત્રિક
નય, તુ, વિધિ (૪) ચાર, યુગ, વેદ, દિશા, ભાગ, જાતિ, વર્ણ, તુર્ય, તુરીય, નિગમ, વાક્ય, વાવ,
અબ્દિ ખ્યાતિ. (૫) પાંચ, ઈર્ષા, તત્વ, ઇન્દ્રિય, શંભુ, ચક્ર, ક્ષેત્ર, ભૂત, બાણ, વાતુ, શર. (૬) છ, દર્શન, રસ, રાગ, આગમ, ઋતુ, કર્મ, અંગ, તર્ક શત્રુ ચક્ર, મુખ,
