________________
વેદાયવિચાર
૩૮ સમૂલ-ચમચુલ્લી-
જે ઘરની પહેાભાઈ કરતાં ઊંડાઈ વધુ હોય તે સમૂલ કે યમન્ચુલ્લીનેધ દ્વેષ યુક્ત જાણુવે.
૧૯૭
૩૯ ગૃહસ’ઘટ્ટ
એ જોડેના ઘરની વચ્ચે જો એકજ કરી હોય તે ગૃહ સઘટ્ટ વેધ દોષ કહેવાય. ૪૦ કુપાલવધ––
અલિક-એસરી પરસાળ હીન ઘરને કપાલવેધ કહે છે.
૪૧ સમ વધ
વાસ્તુ પુરૂષના અંગના છ મમ સ્થાને ૧ સુખ, ૨ હૃદય ૩ નાભિ ૪ ગુદા ૫-૬ સ્તન પર પાઢભીત કે સ્તંભ આવે તેને મવેધ દોષ કહે છે.
સુયડાકારે-
આગળનેા ભાગ સાંકડો હોય અને પાછળ પડેળુ હૈય તે હ્રાટદુકાન સારી મંદિરમાં ચેરામાં દોષ લાગતા નથી તેવું બ્રહ્માએ વિશ્વકર્માં ગતંત્ર અને બૃદ સંહિતા બન્ને વાસ્તુ કૌતુકમાં કહ્યું છે કે મન અને ચક્ષુને સતેજ થાય તેવુ કાર્ય ના નિદષિ જાણુવું. શુક્રાચાય કહે છે કે શાસ્ત્રમાન રહિત હોય તે વિદ્વાન ને રમ્ય લાગતુ નથી. પરંતુ કેટલાકના એવામત છે કે જ્યાં જેનુ મન લાગ્યુ. રૂશ્યુ. હાય પ્રિયલાગે તે નિદો ષ જાણુવ્ વેધદોષનું ફળ-
વેધ દેષનુ' રૂળ એ છેકે છઠ્ઠા વર્ષે સ્વામીનું મૃત્યુ થાય. નવમાવષે લક્ષ્મીજાય. ચોથા વર્ષે પુત્રનું મૃત્યુ થાય અને આઠમા વર્ષે સર્વનાશ થાય તેમ તેનુ ફળ કહ્યું છે.
વાસ્તુસાર
ભવન આગળ સાંકડું અને પાછળ પહેાળું કટાકાર હાય તે ક્રષ નથી તેમ વાસ્તુસારમાં કહ્યુ છે વળી દુકાન, હાટ-બ્યાઘ્રમુખ એટલે આગળ પહેાળું હોય તે શ્રેષ્ઠ તેમ વાસ્તુસારમાં કહે છે.
ભવનને ચારે તરફ પરીધ, વલય, વિથી આદિ કરવા તેમ વિશ્વકમાઁ પ્રકાશમાં કહ્યુ' છે. ૧ ભવનના કાર્યમાં એકજ જાતિનું કાષ્ઠ (લાકડુ) વાપરવુ તે ઉત્તમ છે. ભવન
ના કાર્ય માં એ જાતિનું કાષ્ટ વાપરે તે મધ્યમ જાગુતુ. ભવનના કાષ્ટ વાપરે તે કનિષ્ટ જાણવું, ભવનના કાર્યમાં ચારજાતિના કાષ્ટ ઘણું દોષ કર્યાં છે.
વા. ૨૩
થાય માં ત્રણુજાતિનુ
કદી ન વાપરવા તે