________________
વાસ્તુનિઘંટુ (૧) રથિકા –નાની બે થાંભલીની ઉપર છજજુ કરી ઉપર દેઢિયા થાય છે. રથિકામાં દેવવરૂપે કરાય છે.
(૨) ઈલિકાકાર –ળ ઈયળ જેમ વળેલ હેય તે. આમાં બે રથિકા કરવામાં આવે છે.
(૩) વલિકાકા--ત્રણ કિયુકત બે ઈલિકા હોય તે. (૪) શ્રીપૂજઃ–પાંચ રથિકા યુક્ત ચાર ઇલિકા હોય તે. (૫) નંદવર્ધન-સાત રથિકા યુક્ત છ ઈલિકા હોય તે.
રથિકા (પદક)ની ઉપર નીચે, છાજલી, ઉગમ, દોઢીયે અને લામશી કરવી. રથિકામાં બ્રહ્મા, વિષ્ણુ, શિવ, જિનેશ્વર, ગૌરી, ગણેશ આદિ દેવનાં (મુખ્ય મંદિરના જે દેવ હેય તેમને લગતાં) સ્વરૂપે કરવાં.
મદળવાળાં તરણેને અને ચઢ-ઉતરવાળાં તોરણેને હિંડલક તેરણ કહે છે.
ગળ વૃત્ત જેવા તારણમાં ગવાકે-કાલાઓ હોય છે. આવા તારણ પ્રાચીનકાળમાં થયેલાં છે.
j[2P
'
TAL
**
ws
STV
* (
હીંડોલક તેરણું
