Page Text
________________
सामान्यनिरूतिविवेचना
म्हद इत्यादिश्चानीयनिरवच्छिन्नहदवप्रकारत्वहृदादिविशेष्यत्वादी नाम्प्रकृतानुमितिप्रतिबन्धकतानवच्छेदकत्वेन सर्वत्रासम्भव इति वाच्य प्रतिवन्धकतानवच्छेदकत्वस्थ प्रतिबन्धकतावच्छेदकविषय. ताविशिष्टान्यत्वरूपस्य वाच्यत्वात् वैशिष्ट्यञ्च स्वतादात्म्यस्वाथच्छेद्यत्वान्यतरसम्बन्धेन बोध्यम् ।
नचैवमपि वहिरवृत्तिरित्यत्र वहिमस्यव्याप्तिस्तज्ज्ञानस्य चहित्वा. वच्छिन्नप्रकारताशालिनिश्चयत्वेन प्रतिबन्धकतया विशेष्यताया आश्रयनिष्ठाया: प्रतिबन्धकतावच्छेदकविषयतानात्मकत्वात, तदनवच्छिन्नत्वाच्च तादृशविषयताविशिष्टान्यतया तन्यत्वस्य तज्ज्ञाने विरहादितिवाच्यं स्वनिरूपितत्वगान्यतमसम्बन्धेन वैशिष्ट्य. स्थ वाच्यत्वादितिचेन्न बहषभाववान्हद इति शानस्यावच्छिन्नप्रतियोगित्वसम्बन्धावच्छिमाहत्वनिष्ठप्रकारतानिरूपिताभावत्वावच्छि. मधिशेष्यत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितहदत्वावच्छिन्नविषयताशालि. निश्चयत्वन प्रतिबन्धकतापक्षे वहिविषयताया निरुक्तान्यतमसम्ब. नधन तारशविषयताविशिष्टान्यतया वयभाववध्रदत्वावच्छि. ने लक्षणस्यासम्भवात् , यदि तद्वारणाय स्वावच्छेद्यनिरूपितत्वस्या. प्यन्यतमकोटौ प्रवेशः क्रियते स्यात्तदा धूमाभावववृत्तिर्वह्निद्रव्य. मितिज्ञानविषये स्वरूपतोद्रव्यत्वविशिष्टे धूमाभावववृत्तिवह्वावति. व्याप्तिरिति विशिष्टान्तराघटितस्वं निवेश्यमेव एव संसर्गस्य स्व. रुपतोभानाभ्युपगमे वलयभाववजलवद्विशिष्टजलवद्धदेऽतिव्याप्ति वारणाय विशिष्टद्वयाटित्वमपि निवेश्यमेव आधेयत्वनिष्ठसांस. र्गिकविषयतायाः प्रतिबन्धकतावच्छेदकजलादिप्रकारत्वाद्यवच्छेद्य. निरूपितत्वेन विशिष्टान्यत्वविरहात । ___ अस्तुवा धेयत्वसंसर्गस्याधेयताबेन भानं तथापि वहिसंसर्गत. या भासमानस्वनिष्ठप्रतियोगित्वविषताया, वह्नित्यसंसर्गसयामास. मानावच्छिन्नप्रतियोगित्यविषयतयोरवच्छेद्यावच्छेदकभावविरहे व हिसंसर्गनिष्ठविषयता, तनिरूपितप्रतियोगितात्वादिविषयतावारणा. य, स्वावच्छेद्यनिरूपितनिरूपित्तत्वस्यापि वैशिष्ठ्यघटकायावाच्या सया, प्रकृते नाधेयतात्यविषयतायामपि निरुतविशिष्टान्यत्वसम्भवः यदिचोकसांसर्गिकविषयत्वयोरवच्छेद्यावच्छेदकभावोङ्गीक्रियते त. दापि धर्मिपारतन्ञ्येण इदत्वादी बड्यभावदेहयभाषवाम्बद इति
| SR No. | 008448 |
| Book Title | Samanyanirukti Gudharthatattvaloka |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmadattasuri |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | |
| Total Pages | 190 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 5 MB |