Samanyanirukti Gudharthatattvaloka

SR No.: 008448
Original Sutra Author: N/A
Author: Dharmadattasuri
Publisher: Chaukhamba Vidyabhavan
Total Pages: 190
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 5 MB

Page 138

सामान्यनिकिविवेचमा कतास्वव्यापकाभावीयप्रतियोगितामिरूपितपरम्परावच्छेदकतावद्ध.
विच्छिन्नत्वोभयसम्बन्धेन नच प्रतिबन्धकताभेदपक्ष एवा. स्ति ज्यायानिति न तत्र दोष इति वाच्यम् उभयपक्षनिर्दुष्टलघुभूत. वक्ष्यमाणैतेनेत्यादिकल्पापेक्षयाऽस्य जघन्यत्वेन परित्याज्यभावस्यै वोचितत्वात् ॥ : अथ स्वावच्छिमाविषयित्वावच्छिन्नप्रतिबन्धकता यावत्यः त. प्रत्येकं यधर्मावच्छिमानिरूपितकिञ्चिद्धम्मावच्छिन्नविषयित्वाव. च्छिन्नमाधद्धर्मावच्छिनानिरूपितविषयित्वनिष्ठा या स्वाध. सिद्धम्मनिरूपितत्वसम्बन्धावछिन्नधर्मत्वसमानाधिकरणावच्छेदक ताभित्रविषयितात्वनिष्ठावच्छेदकताभित्रावच्छेदकत्वानिरूपिताव. च्छेदकता तनिरूपितनिश्चयनिष्ठावच्छेदकतानिरूपितवृत्तित्वादिनि ष्टावच्छेदकताकप्रतियोगिताकव्यापकतारूपाभाववत्तद्रूपावच्छिन्ना. विषयकप्रतीतिविषयतावच्छेदकत्वन्निवेश्य तथाच बाधविशिष्टव्यभिचारत्वावच्छिन्नविषयत्वावच्छिन्न व्यभिचारप्रतिबन्धकतायां वाधविशिष्ट व्यभिचारस्वावच्छिन्नानिरूपितव्यभिचारत्वावच्छिन्नवि. षयित्वावच्छिन्नत्वस्य तथाविधवाधप्रतिबन्धकतायां तथाविध. वाधविषयित्वावच्छिन्नत्वस्य च सत्त्वेन यत्पदेन बाधविशिष्टव्य. -भिचारत्वस्योपादेयतया तवच्छिन्ने नातिव्याप्तिः एतदनुगमश्चोक्त. प्रायपवेति नोच्यत इति चेन्न एतेनकल्पापेक्षया गुरुत्वादेतस्य परि. त्याज्यताया एषोचितत्वात् यत्र स्थलाविशेषे नास्ति व्यभिचार: पदार्थान्तरविशिष्टसाध्याभाववत्पक्षपदार्थान्तरविशिष्टहेत्वभाववत्प. क्षयोश्च शाननियमेनैकमेव तदपि सदैव व्यभिचारभ्रमात्मकं तत्र प्रागुक्तरीत्याऽतिव्याप्तश्चति ॥ . विशेषगुणत्वेन घटत्वव्यापकतायास्तत्र प्रवेशपीत्यादि घटत्वसमानाधिकरणाभावीयविशेषगुणत्वतदितरोभयानवाच्छन्नप्रतियोगितानवच्छे. दकविशेषगुणत्वावच्छिन्नत्वस्थ विशेषगुणत्वावच्छिन्ने व्यापक त्वरूपत्वात घटत्वसमानाधिकरणाभावीयगुणत्वतदितरोभयानवच्छि. नप्रतियोगितानवच्छेदकगुणत्वावच्छिन्नत्वस्य च गुणत्वाव. च्छिन्ने घटत्वब्यापकत्वरूपत्वादुमयोर्भदेन विशेषगुणवान्घट इति ज्ञाने संसर्गघटकतया विशेषगुणत्वावच्छिन्ने घटस्चव्यापकत्वाव. गाहिनि गुणत्वावच्छिन्ने न घटत्वव्यापकस्वावगाहित्यसम्भवः ॥