________________
૫૮
શિલ્પાદિપક. અર્થતઈયાર કરેલાં બારણાં (મૂકેલામાંથી) કઈ પણ બારણું ચણ (પુરી) લેવામાં આવે તે તે ઘરનાં માણસોને રોગ પ્રાપ્તિ થાય, અને વાળ પર કસ્તી વખતે જે પ્રમાણમાં બરાણુ મુકયું હોય તે ઉખેડી ન્હાનું કે મારું કસવે તે તેથી ધનને નાશ થાય, એટલું જ નહિ પણ તે બહાનું મોટું કરવાથી જે વાસ્તુનું પ્રમાણ ઘર કરતી વખતે બાંધ્યું હોય તે વાસ્તુને ભંગ થાય, તેથી થર ધણીને કંઈ દહાડે સુખ આવે નહીં. એ ૩૧ છે -
બારણું વેધ. द्वारं विद्धमशोभनं च तरुणा कोण भ्रमस्तंभकैः ॥ कूपेनापि च मार्ग देवभवनैर्विद्धं तथा कीलकः॥ . उच्छायात् द्विगुणां विहायपृथिवी वेधो न भित्यंतरे । प्राकारांतर राजमार्गपरतो वेधो न कोणद्धये ॥ ३१ ।।
અર્થ-કોઈ ઘરના બારણામાં ઝાડને, સામા ઘરના ખૂણુને, ઘાણીને, પાણીના રેટના વા કેલું (શેર પીલવાને), સામાં ઘરના થાંહાર, કે કુવાનો, વેધ એટલાં વાનાં ઘરના બારણા સામાં ન જોઈએ, ઘરમાં જવા આવવાને કઈ બીજાનો માર્ગ ન જોઈએ. બારણા વચે કે સામો ખીલે ન જોઈએ. એટલા પ્રકારના વેધ તજવા કહ્યા છે, પણ ઘરની ઉંચાઇથી બારણું આગળ બમણી જમીન છોડી દીધા પછી વેધ હોય તે દોષ નથી, વેધ બારણ સામે આવતા હોય પણ વચમાં ભીત હોય તે તેને દોષ નથી. વેધ અને દ્વાર વચ્ચે કીલે અથવા કેટ હોય તે તેને દોષ નથી, અને વેધ વચ્ચે રાજમારગ હોય તે તેને દોષ નથી, અને દ્વાર તથા આવેલા વેધ વચે સા મેના ઘરના બે ખુણા આવતા હોય છે તેથી વેધને દેવ લાગતું નથી એ પ્રમાણે વેધ જેઈ લેવા. ૩૧ ૧
બારણાના ઉદયના ભેદ दैर्येसार्धशतांगुलं च दशभिर्हीनं चतुर्धाविधः प्रोक्तं चाथशतत्वशीती सहितं युक्तं नवत्याशतं । तद् शोडषभिः शतं च नवभियुक्तं तथा शितिकं । દ્વારે અસ્થિમતાનુસાર યોગ્યે વિધેયં યુઃ રૂા.
અર્થ–હવે મસુરાણ વિષે બારણાના ઉદય દશ પ્રકારના બતાવ્યા છે, તે એવી રીતે કે (૧૫૦) આગળ પ્રમાણે ઘરના દ્વારને ઉદય કરે. એ દે
