________________
પ્રકરણ ૨
જુ.
૪૩
કેષ્ટક સમજવાની રીત. આ કોષ્ટકમાં અ, આદિ લેઇને બાર રાશિમાંના ૩૨ અક્ષર મૂકેલા છે, તેમાંથી ઘરધણીને અક્ષર શેાધી કહાડ, અને તે અક્ષરની નીચે બાર - શિના કેઠા છે તેમાં જે અક્ષરની નીચે જે જે રાશિને કોઠે હોય તે તે અક્ષરેની રાશી સમજવી. અને તે રાશિના કઠાની ડાબી બાજુએ નક્ષત્ર આપેલાં છે, તેમાંથી ઘરનું જે નક્ષત્ર આવ્યું હોય તે શોધી કહાડવું અને તે જ નક્ષત્ર સમજવું. ઘરધણીની રાશિથી નીચે ઉતરતાં તથા ઘરની રાશીથી જમણી તરફ વધતાં જ્યાં એક કેડે મળે ત્યાં જે ફળ મૂકેલું હોય તે તેનું ફળ જાણવું.
ઉદાહરણ. કોઈ એક ઘરધણીનું નામ ભગવાનદાસ છે, તે તે નિશાની ક, વાળ કોઠામાં જોતાં ભ, અક્ષર તેને પહેલે થયે તે તેની ધનરાશિ થઈ. હવે તેના ઘરનું ૧૩ મું નક્ષત્ર રાખેલું છે તે દેવગણું છે તે નિશાની ગ, વાળા કઠામાં જતાં તે નક્ષત્રની કન્યારાશિ થઈ, હવે તે ઘરધણીની રાશી અને ઘરની રાશી અને વધારી નિશાની ન, ની હારના કોઠાઓમાં સીધી લીટીએ મેળવતાં શ્રેષ્ઠ ફળ આવે છે માટે તે ઘર સારૂં ફળ આપે, એવી રીતે દરેક રાશીનાં ઈષ્ટ અનિષ્ટ મેળવવાં.
રાશીના સ્વામીનો સમજણ. मेषवृश्चिकयो म शुक्रोवृषतुलाधिप । बुधकन्यामिथुनप्रोक्ता कर्कः स्वामीचंद्रमा ॥ ५४॥ सिंहस्याधिपतिसूर्य धनामिनाधिपौगुरु। मकर कुंभाधिपोमंद एतेराशिधिपास्मृतां ॥ ५५ ॥
મેષ તે વૃશ્ચિકને સવામી મંગળ, વૃષભ ને તુળાને સ્વામી શુક, કન્યા અને મિથુનને સ્વામી બુધ, કર્કને સ્વામી ચંદ્રમાં છે. ૫૪ અને સિંહ રાશિને શ્વામી સૂર્ય (રવિ) છે, ધન તથા મીનને સ્વામી ગુરૂ છે, અને મકર, તથા કુંભને સ્વામી શનિશ્ચર છે. એ પ્રમાણે બાર રાશિના સ્વામી સાતવાર છે. તે ઘર કરતી વખતે લેવાના છે. ૨૫