________________
૩૬.
શિલ્પ પક
હાય તેને ર૪ ના અંકમાં મેળવી, બાકી રહેલા ગજને ત્રણુ ઘણુા કરી સરવાળામાંથી માદકરવા. પછી લખાઈ તથા પાહેાળાઇ અનેના ગજના આંગળ કરી માદ કરવા પછી લખાઇ પહોળાઈના આંગળને ગુણાકાર કરી ૨૭ ના ભાગ ધ્રુવે, ભાગ દેતાં જે શેષ વધે તે ક્ષેત્રની મુળરાશી જાણવી.
નક્ષત્ર લાવવાની સમજણ,
૨. હવે તે આવેલી મુળરાશીના અકને સવાયે કરવા એટલે ક્ષેત્રનું ત્ક્ષત્ર આવશે. જે કદાપિ સવા ઘણા કરતાં અક ઉપર પાણા આવે તે તે દરેક પાણુના સાત આંગળ ગણી, સવાયા અર્કમાં મેળવી, ૨૭ ને ભાગ દેવે ને શેષ વધે તે નક્ષત્ર જાણવું.
ઉદાહરણ.
કોઇ એક ક્ષેત્ર ૯ ગજ ને ૧૭ આંગળ લાંબું છે, અને ૬ ગજ ૧૨ આંગળ પાહેાળુ છે તે તેની કઇ મૂળરાશી થઇ ?
હવે ૯ ગજ ને ૧૭ આંગળ લાંબુ છે તેા ૯ ના અંકને ત્રણ ઘણા કરતાં છ તે કરતાં આંગળના અક એ છે છે. માટે હું ગજમાંથી ૧ ગજ લેઇ તેના ૨૪ આંગળ કાર્યો ને તેમાં ૧૭ મેળવ્યા અટલે ૪૧ ને સરવાળા થયા. ને પેલા ૯ ગજમાંથી ૧ લીધા એટલે ૮ રહ્યા, તે ૮ ને ત્રણ ઘણા કર્યાં એટલે ૨૪ થયા. તે ૪૧ માંથી ૨૪ આદ કર્યા તે ૧૭ આંગળ રહ્યા, લંબાઈના. હવે પહેાળુ ૬ ગજ ને ૧૨ આંગળ, તેા ફ્ગજ ને ત્રણઘણા કરતાં ૧૨) ના મક આછે છે માટે, ૬ ના અંકમાંથી ૧ ગજ લેઇ તેના ૨૪ આંગળ કર્યાં, તેમાં ૧૬ મેળવ્યા તે ૩૬ ના સરવાળા થયા. હવે પેલા ૬ ગજમાંથી ૧ લીધે એટલે પ, રહ્યા તે ૫, ને ત્રણ ઘણા કર્યાં એટલે ૧૫ થયા. તે ૩૬ના અંકમાંથી ૧૫ આદ કરતાં ૨૧ ને અક રહ્યા તે પહેાળાઈ, તેની સાથે લખાઈના આંગળના ગુણાકાર કરવા.
આંગળ
[y
લાંબુ. ૯
૧
.
.
પાહાળું. ૬
૧
૫
સ્પષ્ટીક. ગુરુ ગુણ્ય. ગુણાંક ભા. શેષ, ૧૭+૨૪૪૧-૨૪=૧૭×૨૧=૩૫૭ - ૨૭=૧. મુળરાશી.
આંગળ.
૧૨+૨૪૩૬-૩૫-૨૧