________________
प्रकरण ३.
- :सामान्य व्यंजनविकार.
'अंत्यव्यंजनलोप १. संस्कृत शब्दना छेवटना व्यंजननो प्राकृतमा लोप था,
अन्तर्-उपरि अन्त-उपरि अंतोवरि । अन्तर--गतम् अन्त-गयं अंतग्गय । जन्मन् जम्म-जम्मो। तमम् तम--तमो। तावत् ताव । हुनर पुण। न पुनर् न उण। यशस् जस-जसो । यावत् जाव ।
__ असंयुक्त कादि'लोप. २. स्वरथी पर आवेला अने एक ज पदमा रहेला असंयुक्त
क, ग, च, ज, त, द, प, व, र अने व-एटला व्यंजनोनो प्राकृतमा प्रायः लोप थई जाय छे. उदाहरणो क्रमशः नीचे प्रमाणे छे:--..
१ जू पालीग्र० पृ. ६ (नियम ७. विद्युत्--विज्जु । तावत्-ताब ।
इत्यादि) २ आ नियम क्यांय क्यांय लागलो पण नथी. जेमके; सुकुसुमम् । प्रयागजलम् पयागजलं । सुगतः मुगओ । अगरू: अगरू। सचापम् सचावं । ध्यानम् विजणं । सुतारम् सुतारं । विदुरः विदुरो । सपापम् सावं | समवायः समवायो । देवः देवो । दानवः दाणवो ।
आ शब्दोमां प्रस्तुत नियमने लगाडवाथी अर्थभ्रम थचानो संभव छे, आ गते अनिा प्रत्येक नियमनो उपयोग करतां क्यांय पण पथभ्रम न थान लेवो ग्यास व्याल गलवानो छे.
