________________
॥ अथ मंडपाधिकार ॥
क्षीरार्णव (अ० ११६ ) क्रमांक अ० १८
विश्वकर्मा उवाच
उत्सवार्थे प्रयत्नेन कर्तव्या शुभमंडपाः । प्रासाद राजवेश्मानि वापी कुप तडागयो ॥ १ ॥ तत्रैव मंडपा कार्यों ऋषिराज शृणोत्तमा । प्रासादाग्रे महारम्या मंडपास्यामनेकधा ॥ २ ॥
શ્રી વિશ્વકર્મા કહે છે. યજ્ઞયાગાદિ ઉત્સવકાર્ય માં શુભ એવા મડપ, પ્રાસાદ આગળ રાજભવન, આગળ, વાવ કુવા, તળાવાદિ જળાશ્રય આગળ મંડપા કરવાનું, ટુ ઋષિરાજ! હવે સાંભળે, પ્રાસાદની આગળ મહારમ્ય એવા અનેક પ્રકારના भयो वा ह्या छे. १-२.
श्री विश्वकर्मा कहते हैं । यज्ञयागादि उत्सव कार्य में शुभ ऐसे मंडप प्रासा - दके आगे राजभवन के आगे, बाव- कूए तालाबादि जलाश्रय आगे मंडप करनेका है। ऋषिराज, अब सुनो । प्रासाद के आगे महारम्य ऐसे अनेक प्रकारके मंडप करनेके लिये कहे हैं । १-२.
प्राग्वादि विजयाचाद्यं मंडपा उक्तमानतः । द्विस्तंभ स्ततो वृद्धि मंडपा पुष्प उच्यते ॥ ३ ॥ कन्यसं च ततो हीन द्विगुणं नैव कारयेत् ।
जगती मंडपा प्राज्ञ ग्रस्तदोषं परित्यजेत् ॥ ४ ॥ પ્રાપ્વાદિ અને વિજયાદિ અનેક મંડપે માનથી કહ્યા છે. પુષ્પકાઢિ પ્રકારના મડપેા પ્રથમ સુભદ્ર મડપથી બબ્બે થાંભલાની વૃદ્ધિએ પુષ્પકાદિ ૨૭ મંડપા કહ્યા છે. કનીમાનથી હીન પણ તે પદ્મથી ખમા (મ’ડપ) કદિ ન કરવે. સુન્ન શિલ્પીએ ગતીથી મડપ નીચેા ગાળવાના દોષ ન કરવા. ૩-૪.
प्राग्वादि और बिजयादि अनेक मंडपों मानसे कहे हैं । पुष्पकादि प्रकारके मंडपों प्रथम सुभद्र मंडपसे दो दो स्तंभोंकी वृद्धिकर पुष्पकादि २७ मंडप कहे हैं । कनीgमान से हीन भी उस पदसे दुगना (मंडप ) कभी नहीं करना । सुज्ञ शिल्पीको जगतीसे मंडप नीचा गाढ़नेका दोष न करना । ३-४.
प्रथमे
सम सपाद सार्द्धच पादोनद्वयम् । द्विगुणं चापि कर्तव्या सपाद द्वयमेव च ॥ ५॥