Page Text
________________
पोसिद्धहेमचन्द्रशम्दानुशासने पश्चमोऽध्यायः । ' . [पा० २, सू० ५४-५६]
40
- वेश्चः द्रोः । ५. २. ५४. ।। घटा दित्वाद् ह्रस्व: अकर्मकादित्येव-संपृणक्ति शाक- 35 त० प्र०के प्राच परान्छीलादौ सत्यर्थे वर्तमानाद्
मिति-सकर्मकत्वादिह न प्रत्ययः ।। ५. २. ५७. द्रवतेषिनण भवति । विद्वतीत्येवंशीलो- विद्रावी,
सं-वेः सृजः । ५. २. ५७. ।।। प्रद्रावी ॥५४॥
त० प्र०-शीलादौ सत्यर्थे वर्तमानात् सं-विभ्य 5 श० म० न्यासानुसन्धानम् वे०। चकारेण । परात् सृजेधिनण् भवति । संसृजतीत्येवंशीलः संसृज्यते पूर्वोक्तः प्रशब्द: समुच्चीयते, तदाह-वेः प्राच्चेति । ", वा-संसर्गी, विसर्गों ॥५७॥ गतो" विद्रवणशील:-विद्रावी, प्रद्रवणशील:-प्रद्रावी. श० म० न्यासानुसन्धानम्-संवे:०। सृजित् विसर्गे' ।। ५. २. ५४.।
। "सृजत् विसर्गे" संसर्गशील:-संसर्गी, विसर्गशील:
विसर्गी "क्तेऽनिट:." [४. १.१११.] इति जस्य गः वि-परि-प्रात् सत्तः । ५. २. ५५. ।।
। ५. २. ५७. ।। ० त० प्र०--वि-परि-प्रेभ्यः पराच्छीलादौ सत्यय वर्त-:..-- .. मानात् सर्तेधिनण् भवति । विसरतीत्येवंशीलो-! . सं.परि-व्यनु-प्राद् वदः । ५. २. ५८. ॥ 45 विसारी, परिसारी, प्रसारी ॥५॥
त० प्र०--शीलादौ सत्यर्थे वर्तमानात् सं-परि-यनु.
- प्रेभ्यः परात् वदेधिनण भवति । संवरतीत्येवंशील:२० म० न्यासानुसन्धानम्-वि० । "सृ.गतो"
संवादी, परिवादी, विवादी, अनुवादी, प्रवादी। परि__ विसरणशील:-विसारी, परिसरणशील:--परिसारी, 15 प्रसरणशील:-प्रसारी ।। ५. २. ५५. ॥
पूर्वाण्ण्यन्तादपीति केचित् ॥५८॥
श० म० न्यासानुसन्धानम्-संपरि० । “वद 50 समः पृचप-ज्वरेः । ५. २. ५६. ।।.. व्यक्तायां याचि" संवदनशील:-संवादी, परिवदनशील:त० प्र०-शोलावौ सत्यर्थे वर्तमानाभ्यां समः परा-! परिवादी, विवदनशील:-विवादी, अनुवदनशील:म्यां पृणक्ति-ज्वरिभ्यां धिनण् भवति । संपृणक्तीत्ये- अनुवादी, प्रवदनशील.-प्रवादी। परिपूर्वविषये मतावंशोल:-संपर्को । पिन्निर्देशादादादिकस्य न ग्रहणम्- न्तरमाह-- परिपूर्णापण्यग्तादपीति केचिदिति20 संपचिता। संज्वरतीत्येवंशीलः-संज्वारी। केचिट पय- ण्यन्तस्याण्यन्तस्य रूपे भेदाभावेऽपि अर्थ विशेषः स्पष्ट एव, 55
न्ताददपाच्छन्ति-संज्वरी । त्वरयतेरपिकश्चिद-संत्वरी। तथा च ण्यथंप्रतीतो ततोऽपि प्रत्ययः स्वीकार्यः, परमीअकर्मकादित्येव-संपृणक्ति शाकम् ॥५६॥
दृशप्रयोगे तादृशार्थप्रतीतेरनुपलब्धेरेवानुभविकत्वमिति श० म० न्यासानुसन्धानम--समः० । "पप ! ।। ५. २. ५८. ॥ संपर्के" सम्पर्कशील:-सम्पर्कीति- अत्र "क्तेऽनिट ०" | वेविच कत्थ-सम्भू-कष-कस.लस हनः 25 [४. १. १११. ] इति चस्य क: । अत्र “पृचङ् !
। ५. २. ५६. ॥ . 60 सम्पर्चने" इति पृचेरादादिकस्य ग्रहणं नेष्टमपि तु रोधा
त० प्र०—एम्यो विपूर्वेभ्यः शीलादौ सत्यर्थं वर्तदिकस्यैव, संपृणक्तीति विग्रहकरणात्,, तदुपायमाह--
मानेभ्यो धिनण् भवति । विविनक्तीत्येवंशीलो-विवेकी। पिन्निर्देशादिति-पानुबन्धा रुधादय इति वचनात् । तहि ।
विकत्थी, विनम्मी, विकाषी, विकासी, विलासी, आदादिकस्य शीलार्थः कः प्रत्यय इत्याह-संपचितेति- |
विघाती ॥५६।। 30 तन् प्रत्यय इत्यर्थः । “ज्वर रोगे" संज्वरतीत्येवंशील:
संज्वारी । मतान्तरमाह-केचिद् ण्यन्तादपीच्छन्ति- श० म० न्यासानुसन्धानम्-वेविच० "विच पी 65 संज्वरीति-संज्वरयतीत्येवंशील:-संज्वरी, घटादित्वाद् पृथग्भाये" विवेकशील:-विवेकी "क्तेऽनिट:०" [४.१. ह्रस्वः । पुनर्मतान्तरमाह-स्वरयतेरवि कश्चित संत्वरीति | १११.] इति चस्य कः । “कत्थि नाधायाम" साधा -"बित्वरिष संभ्रम" संस्वरयतीत्येवंशील: संत्वरी । गुणारोपः, विकत्थते. इत्येवंशील:- विकत्थी।
| SR No. | 008414 |
| Book Title | Swopagnyashabda maharnavnyas Bruhannyasa Part 5 |
| Original Sutra Author | Hemchandracharya |
| Author | Lavanyasuri |
| Publisher | Jain Granth Prakashak Sabha |
| Publication Year | |
| Total Pages | 326 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Grammar |
| File Size | 9 MB |