________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
શુદ્ધ અંત:તત્ત્વ
ગાથા
अथेदानीं शुद्धभावाधिकार उच्यते ।
-
३८
जीवादिबहित्तच्चं हेयमुवादेयमप्पणो अप्पा । कम्मोपाधिसमुब्भवगुणपज्जाएहिं वदिरित्तो ।। ३८ ।।
जीवादिबहिस्तत्त्वं हेयमुपादेयमात्मनः आत्मा।
कर्मोपाधिसमुद्भवगुणपर्यायैर्व्यतिरिक्तः
हेयोपादेयतत्त्वस्वरूपाख्यानमेतत्।
जीवादिसप्ततत्त्वजातं परद्रव्यत्वान्न ह्युपादेयम् । आत्मनः सहजवैराग्यप्रासादशिखरशिखामणेः परद्रव्यपराङ्मुखस्य पंचेन्द्रियप्रसरवर्जितगात्रमात्रपरिग्रहस्य परमजिनयोगीश्वरस्य स्वद्रव्यनिशितमतेरुपादेयो ह्यात्मा। औदयिकादिचतुर्णां भावान्तराणामगोचरत्वाद् द्रव्यभावनोकर्मोपाधिसमुपजनितविभावगुणपर्यायरहितः, अनादिनिधनामूर्तातीन्द्रियस्वभावशुद्धसहजपरमपारिणामिकभावस्वभावकारणपरमात्मा ह्यात्मा । अत्यासन्नभव्यजीवानामेवंभूतं निजपरमात्मानमन्तरेण न किंचिदुपादेयमस्तीति ।
હવે શુદ્ધભાવ અધિકાર કહેવામાં આવે છે.
=
।। ३८ ।।
છે બાહ્યતત્ત્વ જીવાદિ સર્વે હેય, આત્મા ગ્રાહ્ય છે, -જે કર્મથી ઉત્પન્ન ગુણપર્યાયથી વ્યતિરિક્ત છે. ૩૮.
अन्वयार्थः- [ जीवादिबहिस्तत्त्वं ] पाहि तत्त्व [ हेयम् ] डेय छे; [ कर्मोपाधिसमुद्भवगुणपर्यायैः ] र्भोपाधिनित गुणपर्यायोथी [ व्यतिरिक्तः ] व्यतिरिक्त [ आत्मा ] आत्मा [ आत्मन: ] आत्माने [ उपादेयम् ] उपाहेय छे.
ટીકા:- આ, હેય અને ઉપાદેય તત્ત્વના સ્વરૂપનું કથન છે.
જીવાદિ સાત તત્ત્વોનો સમૂહ ૫૨દ્રવ્ય હોવાને લીધે ખરેખર ઉપાદેય નથી. સહજ વૈરાગ્યરૂપી મહેલના શિખરનો જે શિખામણિ છે, ૫૨દ્રવ્યથી જે પ૨ાભુખ છે, પાંચ ઇન્દ્રિયોના ફેલાવ રહિત દેહમાત્ર જેને પરિગ્રહ છે, જે પરમ જિનયોગીશ્વર છે, સ્વદ્રવ્યમાં જેની તીક્ષ્ણ બુદ્ધિ છે-એવા આત્માને ‘ આત્મા ’ ખરેખર ઉપાદેય છે. ઔયિક આદિ ચાર ભાવાંતરોને અગોચર હોવાથી જે (કા૨ણપ૨માત્મા) ૧. શિખામણ ટોચ ઉપરનું રત્ન; ચૂડામણિ; કલગીનું રત્ન.
૨. ભાવાંતરો = अन्य भावो. [ जौहयि, औपशमिङ, क्षायोपशमि भने क्षायि- यार भावो પરમપારિણામિભાવથી અન્ય હોવાને લીધે તેમને ભાવાંતરો કહ્યા છે. ૫૨મપારિણામિક-ભાવ જેનો સ્વભાવ છે એવો કારણપરમાત્મા આ ચાર ભાવાંતરોને અગોચર છે.]
Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk