Samaysara

SR No.: 008303
Original Sutra Author: Kundkundacharya
Author: Parmeshthidas Jain
Publisher: Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust
Total Pages: 664
Language: Hindi
Classification: Book_Devnagari, Philosophy, Religion, & Spiritual
File Size: 3 MB

Page 137

Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
जीव-अजीव अधिकार
१०३
जीवस्य नास्ति वर्गो न वर्गणा नैव स्पर्धकानि कानिचित्। नो अध्यात्मस्थानानि नैव चानुभागस्थानानि।। ५२ ।। जीवस्य न सन्ति कानिचिद्योगस्थानानि न बन्धस्थानानि वा। नैव चोदयस्थानानि न मार्गणास्थानानि कानिचित्।। ५३ ।। नो स्थितिबन्धस्थानानि जीवस्य न संक्लेशस्थानानि वा। नैव विशुद्धिस्थानानि नो संयमलब्धिस्थानानि वा।। ५४ ।। नैव च जीवस्थानानि न गुणस्थानानि वा सन्ति जीवस्य। येन त्वेते सर्वे पुद्गलद्रव्यस्य परिणामाः।। ५५ ।।
यः कृष्णो हरितः पीतो रक्त: श्वेतो वा वर्णः स सर्वोऽपि नास्ति जीवस्य, पुद्गलद्रव्यपरिणाममयत्वे सत्यनुभूतेर्भिन्नत्वात्। यः सुरभिर्दुरभिर्वा गन्ध: स सर्वोऽपि नास्ति जीवस्य, पुद्गलद्रव्यपरिणाममयत्वे सत्यनुभूतेर्भिन्नत्वात्। यः कटुक: कषायः तिक्तोऽम्लो मधुरो वा रसः स सर्वोऽपि नास्ति जीवस्य, पुद्गलद्रव्यपरिणाममयत्वे सत्यनुभूतेर्भिन्नत्वात्। यः स्निग्धो रूक्षः शीतः उष्णो गुरुर्लधुर्मूदुः कठिनो वा स्पर्श:
[ जीवस्य] जीवके [ वर्ग: नास्ति] वर्ग नहीं, [ वर्गणा न] वर्गणा नहीं, [ कानिचित् स्पर्धकानि न एव] कोई स्पर्धक भी नहीं, [ अध्यात्मस्थानानि नो] अध्यात्मस्थान भी नहीं [च ] और [ अनुभागस्थानानि] अनुभागस्थान भी [न एव] नहीं है; [ जीवस्य] जीवके [कानिचित् योगस्थानानि ] कोई योगस्थान भी [न सन्ति ] नहीं [वा ] अथवा [ बन्धस्थानानि न] बंधस्थान भी नहीं, [च] और [ उदयस्थानानि] उदयस्थान भी [न एव] नहीं, [ कानिचित् मार्गणास्थानानि न] कोई मार्गणास्थान भी नहीं है; [ जीवस्य ] जीवके [स्थितिबन्धस्थानानि नो] स्थितिबंधस्थान भी नहीं [ वा] अथवा [ संक्लेशस्थानानि न] संकलेशस्थान भी नहीं, [ विशुद्धिस्थानानि] विशुद्धिस्थान भी [ न एव ] नहीं [ वा] अथवा [ संयमलब्धिस्थानानि ] संयमलब्धिस्थान भी [ नो] नहीं हैं; [च ] और [ जीवस्य ] जीवके [ जीवस्थानानि ] जीवस्थान भी [न एव ] नहीं [ वा ] अथवा [ गुणस्थानानि ] गुणस्थान भी [ न सन्ति ] नहीं है; [येन तु] क्योंकि [ एते सर्वे ] यह सब [ पुद्गलद्रव्यस्य ] पुद्गलद्रव्यके [ परिणामाः ] परिणाम हैं।
टीका:-जो काला, हरा, पीला, लाल और सफेद वर्ण है वह सर्व ही जीवका नहीं है क्योंकि वह पुद्गलद्रव्यका परिणाममय होनेसे (अपनी) अनुभूतिसे भिन्न है। १। जो सुगन्ध और दुर्गंध है वह सर्व ही जीवके नहीं है क्योंकि वह पुद्गलद्रव्यका परिणाममय होनेसे (अपनी) अनुभूतिसे भिन्न है। २। जो कडुवा, कषायला, चरपरा, खट्टा और मीठा रस है
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com