Pravachana sara

SR No.: 008294
Original Sutra Author: Kundkundacharya
Author: Himmatlal Jethalal Shah
Publisher: Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust
Publication Year: 1980
Total Pages: 548
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse
File Size: 3 MB

Page 98

Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
खान,नशास्त्रमा ]
सातत्त्व-प्रशान
૬૩
अथातिवाहितानागतानामपि द्रव्यपर्यायाणां तादात्विकवत् पृथक्त्वेन ज्ञाने वृत्तिमुद्योतयति
तक्कालिगेव सव्वे सदसब्भूदा हि पज्जया तासिं। वटुंते ते णाणे विसेसदो दव्वजादीणं ।। ३७।।
तात्कालिका इव सर्वे सदसद्भूता हि पर्यायास्तासाम्।
वर्तन्ते ते ज्ञाने विशेषतो द्रव्यजातीनाम्।। ३७।। सर्वासामेव हि द्रव्यजातीनां त्रिसमयावच्छिन्नात्मलाभभूमिकत्वेन क्रमप्रतपत्स्वरूपसंपदः
मतानुसारी कश्चिदाह-ज्ञानं ज्ञानान्तरवेद्यं प्रमेयत्वात् घटादिवत्। परिहारमाह-प्रदीपेन व्यभिचारः, प्रदीपस्तावत्प्रमेयः परिच्छेद्यो ज्ञेयो भवति न च प्रदीपान्तरेण प्रकाश्यते, तथा ज्ञानमपि स्वयमेवात्मानं प्रकाशयति न च ज्ञानान्तरेण प्रकाश्यते। यदि पुनर्ज्ञानान्तरेण प्रकाश्यते तर्हि गगनावलम्बिनी महती दुर्निवारानवस्था प्राप्नोतीति सूत्रार्थः।। ३६।। एवं निश्चयश्रुतकेवलि-व्यवहारश्रुतकेवलिकथनमुख्यत्वेन भिन्नज्ञाननिराकरणेन ज्ञानज्ञेयस्वरूपकथनेन च चतुर्थस्थले गाथाचतुष्टयं गतम्। अथातीतानागतपर्याया वर्तमानज्ञाने सांप्रता इव दृश्यन्त इति निरूपयति-सव्वे सदसब्भूदा हि पज्जया
નથી; તેથી આત્મા જ્ઞાનસ્વભાવે પરિણમે છે અને દ્રવ્યો શેયસ્વભાવે પરિણમે છે. એ રીતે જ્ઞાનસ્વભાવે પરિણમતો આત્મા જ્ઞાનના આલંબનભૂત દ્રવ્યોને જાણે છે અને જ્ઞયસ્વભાવે પરિણમતાં દ્રવ્યો જ્ઞયના सावनभूतानमा-मामामा-४॥य छ.) 36.
હવે દ્રવ્યોના અતીત અને અનાગત પર્યાયો પણ, તાત્કાળિક પર્યાયોની માફક, પૃથક્ષણે જ્ઞાનમાં વર્તે છે એમ સમજાવે છે:
તે દ્રવ્યના સભૂત-અસભૂત પર્યાયો સૌ વર્તતા,
તત્કાળના પર્યાય જેમ, વિશેષપૂર્વક જ્ઞાનમાં. ૩૭. अन्वयार्थ:- [ तासाम् द्रव्यजातीनाम् ] ते (पाह) द्रव्यतिमोन। [ ते सर्वे ] समस्त [सदसद्भूताः हि] विद्यमान भने विद्यमान [पर्यायाः] ५यायो, [ तात्कालिकाः इव] गि (वर्तमान) पर्यायोनी भाईz, [विशेषतः] विशिष्टतापूर्व (पोतपोताना भिन्न भिन्न स्व३५) [ ज्ञाने वर्तन्ते ] शानमा पतछ.
ટીકાઃ- (જીવાદિ) સમસ્ત દ્રવ્યજાતિઓના પર્યાયોની ઉત્પત્તિની મર્યાદા ત્રણે કાળની મર્યાદા જેટલી હોવાથી (અર્થાત્ તેઓ ત્રણે કાળે ઉત્પન્ન થયા કરતા હોવાથી), તેમના (તે સમસ્ત द्रव्यतिमोना), भपूर्व तपती स्१३५संह140 (-मेड
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com