________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
छाननास्त्रमा ]
सातत्त्व-प्रशान
अथातीन्द्रियसौख्यसाधनीभूतमतीन्द्रियज्ञानमुपादेयमभिष्टौति
जं पेच्छदो अमुत्तं मुत्तेसु अदिदियं च पच्छण्णं। सयलं सगं च इदरं तं णाणं हवदि पच्चक्खं ।। ५४।।
यत्प्रेक्षमाणस्यामूर्तं मूर्तेष्वतीन्द्रियं च प्रच्छन्नम्।
सकलं स्वकं च इतरत् तद्ज्ञानं भवति प्रत्यक्षम्।।५४।। अतीन्द्रियं हि ज्ञानं यदमूर्तं यन्मूर्तेष्वप्यतीन्द्रियं यत्प्रच्छन्नं च तत्सकलं स्वपर
मध्ये परमुत्कृष्टमतीन्द्रियं तदुपादेयमिति ज्ञातव्यम्। तदेव विव्रियते-अमूर्ताभिः क्षायिकीभिरतीन्द्रियाभिश्चिदानन्दैकलक्षणाभिः शुद्धात्मशक्तिभिरुत्पन्नत्वादतीन्द्रियज्ञानं सुखं चात्माधीनत्वेनाविनश्वरत्वादुपादेयमिति, पूर्वोक्तामूर्तशुद्धात्मशक्तिभ्यो विलक्षणाभिः क्षायोपशमिकेन्द्रियशक्तिभिरुत्पन्नत्वादिन्द्रियजं ज्ञानं सुखं च परायत्तत्वेन विनश्वरत्वाद्धेयमिति तात्पर्यम् । ५३।। एवमधिकारगाथया प्रथमस्थलं गतम्। अथ पूर्वोक्तमुपादेयभूतमतीन्द्रियज्ञानं विशेषण व्यक्तीकरोति-जं यदतीन्द्रियं ज्ञानं कर्तृ। पेच्छदो प्रेक्षमाणपुरुषस्य जानाति। किं किम्। अमुत्तं अमूर्तमतीन्द्रियनिरुपरागसदानन्दैकसुखस्वभावं यत्परमात्मद्रव्यं तत्प्रभृति समस्तामूर्तद्रव्यसमूहं मुत्तेसु अदिदियं च मूर्तेषु पुद्गलद्रव्येषु यदतीन्द्रियं परमाण्वादि। पच्छण्णं कालाणुप्रभृतिद्रव्यरूपेण प्रच्छन्नं व्यवहितमन्तरितं, अलोकाकाशप्रदेशप्रभृति क्षेत्रप्रच्छन्नं, निर्विकारपरमानन्दैकसुखास्वादपरिणतिरूपपरमात्मनो वर्तमानसमयगतपरिणामास्तत्प्रभृतयो ये समस्तद्रव्याणां वर्तमानसमयगतपरिणामास्ते कालप्रच्छन्नाः, तस्यैव परमात्मः सिद्धरूपशुद्धव्यञ्जनपर्यायः
હવે અતીન્દ્રિય સુખના સાધનભૂત (-કારણરૂપ) અતીન્દ્રિય જ્ઞાન ઉપાદેય છે-એમ તેને પ્રશંસે
छ:
દેખે અમૂર્તિક, મૂર્તમાંય અતીદ્રિને, પ્રચ્છન્નને,
ते सर्वने-५२ ३ स्पीयने, शान ते प्रत्यक्ष छ. ५४. अन्वयार्थ:- [ प्रेक्षमाणस्य यत् ] हेमना२नु ४ शान [अमूर्त ] अमूर्तन, [ मूर्तेषु ] भूर्त ५ोभा ५९॥ [अतीन्द्रियं] अतीन्द्रियने, [च प्रच्छन्नं ] भने ५८७-नने [ सकलं] से मायने[स्वकं च इतरत् ] स्व तेम ४ ५२ने-
हे छ, [ तद् ज्ञानं] ते न [प्रत्यक्षं भवति] प्रत्यक्ष छे. ટીકાઃ- જે અમૂર્ત છે, જે મૂર્તિ પદાર્થોમાં પણ અતિક્રિય છે, અને જે પ્રચ્છન્ન
१. ५२७न्न = गुप्त; ढंये; संतरित.
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com