________________
૩૯૬
જ્ઞાનમાં, પણ એ કર્મનો ઉદય આત્માથી ભિન્ન છે.
સમસ્ત અન્ય દ્રવ્યોના ભાવોથી ભિન્નપણે, સમસ્ત લઈ લીધા. નોકર્મના પરિણામ અને કર્મના પરિણામ બેય, ભિન્નપણે ઉપાસવામાં આવતાં શુદ્ધ કહેવાય છે, આટલી પહેલાં દૃષ્ટિના વિષયની મુખ્યતાથી વાત કરી. હવે એનો અનુભવ કેમ થાય ? ઈ બીજા પારામાં આપણને સમજાવશે આચાર્ય ભગવાન. અત્યારે વખત થઈ ગયો.
જ્ઞાયક સ્વરૂપપ્રકાશન
પ્રવચન નં. ૩૧ કલકત્તા શિબિર
તા. ૧૬-૧૧-૯૬
આ એક સમયસાર પરમાગમ શાસ્ત્ર છે. આગમના સારભૂત અધ્યાત્મ શાસ્ત્ર છે. એમાં આચાર્ય ભગવાને બધો માલ ૪૧૫ ગાથામાં ભરી દીધો છે. પણ એના શોર્ટરૂપે ૧૨ ગાથા અને ૧૨ ગાથાના શોર્ટરૂપે એક છઠ્ઠી ગાથા છે. છઠ્ઠીનો વિસ્તાર ૧૨ છે. અને ૧૨ નો વિસ્તાર ૪૧૫ છે.
આપણા ઉપકારી પૂજ્ય ગુરુદેવ જ્યારે આ છઠ્ઠી ગાથા શરૂઆત કરતા હતા ત્યારે ફરમાવતા હતા કે આ તો છઠ્ઠીનો લેખ છે, અફર છે, ફરે એવો નથી. અને આનું રહસ્ય છઠ્ઠી ગાથાનું રહસ્ય એટલે કુંદકુંદ ભગવાન અને અમૃતચંદ્ર આચાર્ય ભગવાનનું હૃદય એને જે ખ્યાલમાં લેશે તો એને ભાવભાસન થઈને આત્માનો અનુભવ થાય એવી ગાથા છે. અદ્વિતીય છે આ તો સમયસાર શાસ્ત્ર એ તો મહાભાગ્ય જાગે, જ્યારે કોઈ ચક્રવર્તી કરતાં પણ પુણ્ય વધી જાય ત્યારે જિનવાણી અને જિનવાણીમાં પણ અધ્યાત્મ શાસ્ત્ર. ટોડરમલ સાહેબ કહે છે કે અત્યારે આ કાળમાં જો અધ્યાત્મ હોય તો સમયસારની આત્મખ્યાતિ ટીકામાં રહેલું છે. ૨૦૦ વર્ષ પહેલાં થયા, તેમણે આ ફરમાવ્યું છે.
સમયસારનો આપણે આ સ્વાધ્યાય કરીએ છીએ. કોઈ મનમાં એવો વિચાર ન લાવતા કે આ તો સૂક્ષ્મ વાત છે. અને કેવળી અને શ્રુતકેવળી સૂક્ષ્મ વાત કહેનારા તો નથી પણ અત્યારે સૂક્ષ્મ વાત કહેનારા આપણા ગુરુદેવ પણ અત્યારે હાજરમાં નથી. આ તો એની પાસેથી યોગ્યતા અનુસાર જેટલું જેની પાસે આવ્યું છે, એટલું એ આત્માર્થી રહીને પોતાનો સ્વાધ્યાય કરતા કરતા કહે છે, તો બીજાનું કામ થાય તો ભલે થાય. આહા !
આ ગાથા ઘણી ઊંચી છે. મારા કાન ઉપર વાત આવી કે કેટલાકને આ વાત કઠણ પડે છે. ભાઈ ! કઠણ શબ્દને હમણાં તું પંદર દિવસ માટે બાજુમાં મૂકી દે. અને હું આત્મા છું. હું