________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
ત્રીજી ઢાળ ]
| [ ૬૧ પુરુષાર્થસિદ્ધયુપાય ગા. ૨૨) અહીં જે સાત તત્ત્વની શ્રદ્ધા કહી છે તે ભેદરૂપ છે-રાગસહિત છે; તેથી તે વ્યવહારસમ્યગ્દર્શન છે. નિશ્ચયમોક્ષમાર્ગમાં કેવું નિમિત્ત હોય તે બતાવવા અહીં ત્રીજી ગાથા કહી છે. પણ તેનો એવો અર્થ નથી કે નિશ્ચયસમકિત વિના કોઈને પણ વ્યવહારસમકિત હોઈ શકે.
જીવના ભેદ, બહિરાત્મા અને ઉત્તમ અંતરાત્માનું લક્ષણ બહિરાતમ, અંતરઆતમ, પરમાતમ જીવ ત્રિધા હૈ; દેહ-જીવકો એક ગિને બહિરાતમ તત્તવમુવા હૈ. ઉત્તમ મધ્યમ જઘન ત્રિવિધકે અન્તર-આતમ જ્ઞાની; દ્વિવિધ સંગ બિન શુધ-ઉપયોગી, મુનિ ઉત્તમ નિજધ્યાની ૪.
અન્વયાર્થ:- (બહિરાતમ) બહિરાભા, (અન્તઆતમ) અન્તરાત્મા [ અને ] (પરમાતમ) પરમાત્મા [ એ પ્રકારે ] (જીવ) જીવ (ત્રિધા) ત્રણ પ્રકારના (હૈ) છે, [ તેમાં] (દે– જીવકો) શરીર અને આત્માને (એક ગિને) એક માને છે (સી) તે (બહિરાતમ) બહિરાત્મા છે [ અને તે બહિરાભા) (તસ્વમુધા) સાચા તત્ત્વોનો અજાણ અર્થાત્ મિથ્યાદષ્ટિ (હૈ) છે. (આતમજ્ઞાની) આત્માને પરવસ્તુઓથી જુદો જાણી યથાર્થ નિશ્ચય કરવાવાળો (અન્તર-આતમ) અન્તરાત્મા [ કહેવાય છે, તે] (ઉત્તમ) ઉત્તમ (મધ્યમ) મધ્યમ અને (જઘન) જઘન્ય એમ (ત્રિવિધ) ત્રણ પ્રકારના છે, તેમાં] (દ્વિવિધ) અંતરંગ અને બહિરંગ એ બે પ્રકારનાં ( સંગવિન) પરિગ્રહ રહિત (શુધ ઉપયોગી) શુદ્ધ ઉપયોગી (નિજધ્યાની) આત્મધ્યાની (મુનિ) દિગમ્બર મુનિ (ઉત્તમ ) ઉત્તમ અત્તરાત્મા છે.
Please inform us of any errors on Rajesh@ AtmaDharma.com
