________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
ચોથી ઢાળ ]
[ ૧૩૧ પરોક્ષઃ- ઇન્દ્રિય વગેરે પરવસ્તુ જેમાં નિમિત્ત માત્ર છે એવા
જ્ઞાનને પરોક્ષ કહે છે. પ્રત્યક્ષઃ- (૧) આત્માના આશ્રયે થતું અતીન્દ્રિય જ્ઞાન.
(૨) અક્ષપ્રતિઃ- અક્ષ = આત્મા અથવા જ્ઞાન; પ્રતિ = ( અક્ષની) સામે નિકટમાં.
પ્રતિ-અક્ષ = આત્માના સંબંધમાં હોય એવું. પર્યાયઃ- ગુણોના વિશેષ કાર્યને (પરિણમનને) પર્યાય કહે છે. ભોગઃ- એક જ વાર ભોગવી શકાય તેવી વસ્તુ. મતિજ્ઞાનઃ- (૧) પરાશ્રયની બુદ્ધિ છોડીને દર્શનઉપયોગ પૂર્વક
સ્વસમ્મુખતાથી પ્રગટ થવાવાળા નિજ
આત્માના જ્ઞાનને મતિજ્ઞાન કહે છે. (૨) ઇન્દ્રિય અને મન જેમાં નિમિત્ત માત્ર છે, એવા
જ્ઞાનને મતિજ્ઞાન કહે છે. મહાવ્રત:- હિંસા, વગેરે પાંચ પાપોનો સર્વથા ત્યાગ.
[નિશ્ચયસમ્યગ્દર્શન-જ્ઞાન અને વીતરાગચારિત્ર રહિત એકલા વ્યવહારવ્રતના શુભ ભાવને મહાવ્રત કહેલ નથી પણ બાળવ્રત-અજ્ઞાનવ્રત કહેલ છે.] મન:પર્યયજ્ઞાન - દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવની મર્યાદાથી બીજાના
મનમાં રહેલ સરલ અથવા ગૂઢ, રૂપી પદાર્થોને
જાણવાવાળું જ્ઞાન. કેવળજ્ઞાનઃ- જે ત્રણ કાળ અને ત્રણલોકવર્તી સર્વ પદાર્થોને
Please inform us of any errors on Rajesh@ AtmaD harma.com