________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
૧૦૨ ]
[ ઢાળા સમ્યજ્ઞાનના ભેદ, પરોક્ષ અને દેશ-પ્રત્યક્ષનાં લક્ષણ તાસ ભેદ દો હું, પરોક્ષ પરતછિ તિન માંહી; મતિ-શ્રુત હોય પરોક્ષ, અક્ષ-મનનેં ઉપજાહીં. અવધિજ્ઞાન મનપર્જય દો હૈ દેશ-પ્રતચ્છા; દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર પરિમાણ લિયે જાનૈ જિય સ્વચ્છા. ૩.
અન્વયાર્થ:- (તાસ) એ સમ્યજ્ઞાનના (પરોક્ષ) પરોક્ષ અને (પરતછિ) પ્રત્યક્ષ (દો) બે (ભેદ હૈં) ભેદો છે; (તિન માંહી) તેમાં (મતિ-શ્રુત) મતિજ્ઞાન અને શ્રુતજ્ઞાન (દોય) એ બને (પરોક્ષ) પરોક્ષજ્ઞાન છે. [ કારણ કે તે] (અક્ષ-મનનૅ) ઇન્દ્રિયો અને મનના નિમિત્તથી (ઉપજાહીં) ઉત્પન્ન થાય છે. (અવધિજ્ઞાન) અવધિજ્ઞાન અને (મનપર્જય) મન:પર્યયજ્ઞાન (દો) એ બન્ને જ્ઞાન (દેશ-પ્રતચ્છા) દેશપ્રત્યક્ષ (હૈં) છે, [ કારણ કે તે જ્ઞાનથી] ( જિય) જીવ (દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર પરિમાણ) દ્રવ્ય અને ક્ષેત્રની મર્યાદા ( લિયે) લઈને (સ્વચ્છા) સ્પષ્ટ (જાનૈ) જાણે છે.
ભાવાર્થ- આ સમ્યજ્ઞાનના બે ભેદ છે- (૧) પ્રત્યક્ષ
सम्यग्ज्ञानं कार्य सम्यक्त्वं कारणं वदन्ति जिनाः। ज्ञानाराधनमिष्टं सम्यक्त्वानन्तरं तस्मात् ।।३।। कारणकार्यविधानं समकालं जायमानयोरपि हि। दीपप्रकाशयोरिव सम्यक्त्वज्ञानयोः सुघटम् ।।४।।
(શ્રી અમૃતચંદ્રાચાર્ય રચિત પુરુષાર્થસિદ્ધિ-ઉપાય )
Please inform us of any errors on Rajesh@AtmaDharma.com
