Page Text
________________
"આ મારું છે-આ મારું છે" એમ કરીને વિષયોમાં દોડતા તમારા મિથ્યા-ભૂત મન ને તમે મૂર્ખ થઈને વિષયોમાં ડુબાડો નહિ, તો-પછી ભલે ને તે મન દૃશ્ય (અંગત) નું દર્શન-વગેરે ક્રિયાઓ કરે કે ના કરે તેની ચિંતા કરવી નહિ) હે,રામ,જયારે આ વિષયોની શોભા તમારા હૃદયમાં તમને પોતાને રુચશે નહિ, ત્યારે તમે, "જાણવાનું જાણી ચુકેલા અને સંસાર-રૂપી સમુદ્રને તરી ગયેલા જીવનમુક્ત" જેવા થશો. તમને જયારે વિષયો ની રુચિ રહેશે નહિ, ત્યારે તમે સમાધિ કરો કે ન કરો તો પણ તમને અનાયાસે મુક્તિ પ્રાપ્ત થયા વગર રહેશે નહિ.
હે,રામ,જેમ,પુષ્પ માંથી સુગંધને છૂટી પાડવામાં આવે તેમ,જીવનમુક્ત નું પદ પામવાને માટે, તમારા વિવેકી મનને,"ઉત્તમ વિચારો" થી વાસનાના સમૂહોમાંથી જુદું પાડો. "વાસનાઓ-રૂપી-જળ" થી ભરેલા આ "સંસાર-રૂપી-સમુદ્રમાં જેઓ "વિચાર-રૂપી-વહાણ" માં ચડે છેતેઓ તરી જાય છે અને બીજા લોકો ડૂબી જાય છે. એટલે કે ઉત્તમ વિચાર થી વાસના-મુક્ત થઇ શકાય છે)
વિવેક -વૈરાગ્ય વગેરે સાધનો થી તીક્ષ્ણ કરેલી અને સુખ-દુઃખ સહન કરવામાં ધીરજ-વાળી બુદ્ધિ થી તમે આત્મા ના તત્વ નો સારી રીતે "વિચાર" કરો.અને પછી પોતાના "સ્વ-રૂપ" માં પ્રવેશ કરો.
હે રામ,તત્વ ને જાણનારા ને જ્ઞાનથી સંપન્ન ચિત્ત વાળા વિદ્વાન પુરુષો જેમ વિચાર કરે છે - તેમ વિચાર કરવો યોગ્ય છે,પણ મૂઢ પુરુષો ની જેમ વિચાર કરવો યોગ્ય નથી. નિરંતર તૃપ્ત રહેનારા,અને મહાન બુદ્ધિવાળા,મહાત્માઓએ જીવનમુક્ત પુરુષો ના આચારો ને અનુસરવું જોઈએ, પણ ભોગો ભોગવવાની લંપટતા ધરાવનારા બીજા પામરો ના આચારો ને અનુસરવું જોઈએ નહિ.
બ્રહ્મના અને જગતના તત્વ ને જાણનારા,મહાત્મા પુરુષો,જગતના સંધળા વ્યવહારો કરે છે, તેમ છતાં કશું છોડતા પણ નથી અને કશું ઈચ્છતા પણ નથી. તત્વ-જ્ઞાનને લીધે તેઓ -સંસારનાં સઘળાં સુખો ની ઈચ્છા કરતા નથી. તે મહાત્મા પુરુષો-ક્યાંય પણ પરાક્રમ-વગેરે ઉત્કર્ષ માટે અભિમાન માટે ગુણો માટે કે લક્ષ્મી ને માટેકંગાળ-પણું (મોહ) કરતા (કે-રાખતા) નથી. મહાત્મા પુરુષો સૂર્યની પેઠે શૂન્ય (આકાશ)માં પણ મૂંઝાતા નથી,દેવતાઓ ના બગીચા વૈભવ) માં આસકત થતા નથી,અને પોતાની મર્યાદા (વિવેક) ને કદી છોડતા નથી.
"ઇચ્છાઓથી રહિત થયેલા,આવી પડેલા વ્યવહારને અનુસરનારા,વૈરાગ્ય, શાસ્ત્રોક્ત-વગેરે સાધનો ની સંપત્તિવાળા અને સ્વસ્થ રહેનારા" મહાત્માઓ આ દેહ-રૂપી રથમાં બેસીને આનંદ થી વિચરે છે. હે,રામ તમે પણ આવા જ વિવેક ને પ્રાપ્ત થયા છો,અને બુદ્ધિના બળથી જ્ઞાનમાં સ્થિતિ પામેલા છો. આવા શુદ્ધ વિચારોનો આશ્રય કરીને તમે માન તથા મત્સર (ઈર્ષા) થી રહિત થઈને આ પૃથ્વી પર વિહાર કરો. અને આમ કરવાથી તમને જીવનમુક્તિ-રૂપ સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થશે.
સઘળી તૃષ્ણાઓ નો ત્યાગ કરીને,વિષયોનું કૌતુક જોવાની ઈચ્છાને પણ દૂર કરીને,અને, મનમાં શીતળતા ગ્રહણ કરીને તમે સ્વસ્થ પણે રહી પૃથ્વી પર વિહાર કરો.
વાલ્મીકિ કહે છે કે એ પ્રમાણે ના નિર્મળ અભિપ્રાય-વાળા વસિષ્ઠ મુનિ ની નિર્મળ વાણી,સાંભળીને, રામ,તરત સાફ કરાયેલા દર્પણ ની જેમ શોભવા લાગ્યા.અને જ્ઞાન-રૂપી-મધુર અમૃતની અંદર ભરપૂર થઈનેતે,પૂનમ ના ચંદ્રની જેમ શીતળતા ને પામ્યા.
| SR No. | 008126 |
| Book Title | Yog Vaasishtha Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publisher | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publication Year | 2014 |
| Total Pages | 301 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Other |
| File Size | 6 MB |