Yog Vaasishtha Part 02

SR No.: 008126
Original Sutra Author: N/A
Author: Anil Pravinbhai Shukla
Publisher: Anil Pravinbhai Shukla
Publication Year: 2014
Total Pages: 301
Language: Gujarati
Classification: Book_Other
File Size: 6 MB

Page 295

294
એ પદ,જગતમાં પ્રસિદ્ધ નથી અને જે કંઈ પ્રસિદ્ધ છે તે પણ તે જ છે. જગતના અભાવ-રૂપ પણ એ જ છે, દૃશ્ય પણ એ જ છે અને જે કંઈ અદ્રશ્ય છે તે પણ તે જ છે. સ્વ-રૂપથી એ "હું" છું અને અહંકાર-રૂપે - એ "હું" નથી.
હે નિર્દોષ રામ,સર્વ પ્રકારના પ્રયત્નો કરીને પણ જે રીતે એ પવિત્ર પરમ પદમાં તમને સ્થિતિ મળે તેમ કરો. એ પદ નિર્મળ છે, અવિનાશી છે, અને એ જ આત્માનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ છે. જો એનો સાક્ષાત અનુભવ થાય તો ચિત્ત બાધિત થઇ જાય છે. હે રામ,જો તમે એ વ્યાપક મુખ્ય સ્વરૂપને જાણી ચુક્યા હશો, તો સંસારના ભયથી મુક્ત જ છો. પછી તમને કદી પણ આવર્તન (પૂનર્જન્મ) થવાનું નથી.
(૨) તત્વજ્ઞાન,ચિત્ત-નાશ અને વાસના-ક્ષયનો સાથે જ અભ્યાસ
રામ કહે છે કે-હે ગુરુ મહારાજ, આપે શરીરથી માંડીને શબ્દાદિ વિષયો સુધી જે બીજો કહ્યાં, અને જીવાત્મા થી માંડીને બ્રહ્મ સુધીનાં જે બીજો કહ્યાં,તેઓમાં કયા બીજનો આશ્રય કરવાથી, બ્રહ્મ-રૂપ પરમ પદની તુરત પ્રાપ્તિ થાય? તે મને કહો.
વસિષ્ઠ કહે છે કે-હે રામ,મેં શરીરથી માંડીને શબ્દાદિ વિષયો સુધી જે દુઃખ-રૂપ બીજો કહ્યાં, તે સઘળાં એક પછી એકને દુર કરવાથી પરબ્રહ્મ-રૂપ પરમ પદની પ્રાપ્તિ તુરત થાય છે. બળાત્કારે પરુષ-પ્રયત્નથી તરત જ વાસનાનો ત્યાગ કરીને પરબ્રહ્મ-રૂપ પરમ પદ કે જેસમષ્ટિ સત્તા થી (એટલે કે ઈશ્વરથી) પણ ઉપર છે તેનો સાક્ષાત્કાર કરીનેતે પરમ-પદમાં ક્ષણમાત્ર -જો-ચિત્તની નિશ્ચલ-સ્થિતિ કરો-તોઆ ક્ષણમાં જ એ સર્વોત્તમ પરબ્રહ્મ-રૂપ-પદને સારી રીતે પ્રાપ્ત થાઓ.
હે રામ,જો સ્વરૂપને શુદ્ધ કરીને તેમાં ચિત્તની સ્થિતિ બાંધશો,તો કંઇક વધારે પ્રયત્નથી, પરબ્રહ્મ-રૂપને પ્રાપ્ત થઇ શકશો.પણ, જો જીવાત્માના સ્વરૂપને શુદ્ધ કરીને તેમાં ચિત્તની સ્થિતિ બાંધશો, તો ઉપરના પ્રયત્ન કરતાં પણ થોડા વધારે પ્રયત્ન થી પરમ બ્રહ્મ-રૂપ પદને પામી શકશો.
હે રામ,"જેમ ઈશ્વરના તથા જીવાત્મા ના સ્વરૂપને જડ ભાગથી રહિત કરવા-રૂપી શુદ્ધિ આપીનેતેઓનું ધ્યાન કરવું એ બ્રહ્મ-પ્રાપ્તિનો ઉપાય છેતેમ-જડ ને ચૈતન્યમાંથી રહિત કરવા-રૂપી શુદ્ધિ આપીને જડનું ધ્યાન કરવું. એ પણ બ્રહ્મની પ્રાપ્તિનો ઉપાય શા માટે ના હોય?" એવી શંકા રાખવી નહિ, કેમ કે, ચૈતન્ય વિના એકલા જડ પદાર્થનું સ્કૂરણ થવું સંભવતું જ નથી. ચૈતન્ય સર્વદા સર્વ માં વ્યાપક છે,માટે ચૈતન્ય વિના એકલા જડ નું ગ્રહણ થઇ શકે એમ જ નથી.
તમે જે કંઈ ચિતવો છો,જ્યાં જાઓ છો,જ્યાં ઉભા રહો છો,અને જે કરો છો-ત્યાં ચૈતન્ય રહેલું જ છે. જેમ,જ્જુ-સર્પના ભ્રમમાં,રક્યુ વિના એકલો સર્પ હોતો જ નથી, તેમ ચૈતન્ય વિના એકલું જડ હોતું જ નથી.સઘળું જડ ચૈતન્યમાં અધ્યસ્ત છે, માટે જેમ ચૈતન્ય જડ થી છૂટું પડી શકે છે-તેમ જડ ચૈતન્યથી છૂટું પડી શકતું નથી.
રામ,વાસના નો ત્યાગ કરવામાં અને મનનો નાશ કરવામાં યત્ન કરો તો તમારા સઘળા આધિ-વ્યાધિઓ, ક્ષણમાત્રમાં શિથિલ થઈ જાયપણ ઉપર કહેલા પ્રયત્નો કરતાં આ પ્રયત્ન અધરો લાગે છે-કેમ કેવાસનાનો ત્યાગ કરવો-વધારે દુ:સાધ્ય છે.