Page Text
________________
મટી ગયો હતો, તેમની ઇન્દ્રિયો શાંત થઇ હતી અને તેમણે સમાધિ લગાવી હતી, તેમનો મન-રૂપી મૃગ ચંચળ નહોતો તથા ધણા દિવસના શ્રમની શાંતિ માટે તેમણે લાંબા સમય થી, વિશ્રાંતિ લીધી હતી.અનંત-જગત-રૂપી આવર્ત (ફરી ફરી આવવું-તે)માં બહુ લાંબા સમય ફરવાથી. અતિ ભ્રમિત થયેલા ચક્ર ની જેમ,તે નિશ્ચલ-પણાને પામ્યા હતા.એમ,તેમની એકાંત માં સ્થિતિ હતી.
તેમની ચેષ્ટાઓ શાંત થવાથી, ચિત્તનો સંભ્રમ તથા સંગ-વિરામ પામ્યો હતો.તે નિર્વિકલ્પ સમાધિમાં રહ્યા હતા.અને સુખ-દુઃખ વગેરે દ્વેદ-વૃત્તિ માંથી વિરામ પામ્યા હતા.અને પોતાની શીતળ બુદ્ધિથી, અખિલ લોક ની ગતિને જાણે હસતા હોય તેવા તે જણાતા હતા. તેમણે પ્રવૃત્તિ-માત્રનો તેમ જ પ્રવૃત્તિ ના ફળનો પણ ત્યાગ કર્યો હતો અને કલ્પનાના સમૂહનો નાશ કરીને આત્મ-સુખમાં આલંબન કર્યું હતું.અને આત્મ-પદ માં વિશ્રાંતિ લીધી હતી. સંકલ્પ-વિકલ્પ થી રહિત બોધ-વાળી અને ધીરજવાન એવી તેમની બુદ્ધિ થઇ હતી.
; ગુઋષિએ ત્યાં જોયા
તમારો પુત્ર છે.અને પછી કા
ટલે શુક્રાચાર્ય સમાધિમાંથી
આવી સ્થિતિ-વાળા પોતાના પુત્ર શુક્રાચાર્યને (નવા જન્મના શુક્રાચાર્યને ભૃગુઋષિએ ત્યાં જોયા, એટલે કાળે ભૃગુ ને કહ્યું-કે-આ જ તમારો પુત્ર છે.અને પછી,કાળ-શુક્ર ને કહ્યું કે-જાગ્રત થાઓ. એટલે શુક્રાચાર્ય સમાધિમાંથી વિરામ પામ્યા.અને તેમણે નેત્ર ઉઘાડીને જોયું. ઉભા થઈને તેમણે બંને (કાળ અને ભૃગુ) ને દંડવત પ્રણામ કર્યા. અને પરસ્પર યોગ્ય સત્કાર કરીને એક શિલા પર તે ત્રણે બેઠા. ત્યાર બાદ તે બ્રાહ્મણે (શુક્રાચાર્ય) બંને ને પૂછયું કે તમારાં દર્શન થી મને અતિ આનંદ થયો છે, અત્યંત તેજસ્વી એવા આપ કોણ છે?
વસિષ્ઠ કહે છે કે-હે,રામચંદ્રજી,પોતાના પુત્રનાં એવાં વચન સાંભળી,ભૃગુઋષિએ કહ્યું કેતમે તમારા આત્મા નું સ્મરણ કરો.કારણકે તમે જ્ઞાની છો.અજ્ઞાની નથી. અને આમ કહી ભૃગુઋષિએ જયારે તેમની જન્માંતર ની દશાનો બોધ આપ્યો, ત્યારે શુક્રાચાર્યો, મહર્ત-માત્રમાં ધ્યાન કરી,દિવ્ય-દૃષ્ટિ થી વિચાર કર્યો. પોતાની જન્માંતર ની દશાનું તેમને ભાન થયું, અને આશ્ચર્ય પામેલા શુક્રાચાર્ય કહેવા લાગ્યા કે
“કર્મ-ફળ ની વ્યવસ્થા ના હેતુ-રૂપ” એવી “પરમાત્મા ની માયા-શક્તિનો આરંભ કોઈના જાણવામાં આવતો નથી. અને તે માયા) સર્વ થી “ઉત્કર્ષ-પણે” રહેલ છે.બ્રહ્માંડ-પર્યત,આ જગત નું ચક્ર તેને આધીન રહેલું છે. મારા અનેક જન્મ થઇ ગયા પણ તે મારા જાણવામાં આવ્યા નથી.
મેં,પ્રલય જેવાં મરણ,મૂછ,દુઃખ તથા મોહ-વગેરે અનુભવ્યાં છે. જેમાં કઠિન-ક્રોધ રહેલો છે”તેવા કેટલાક વૈભવ મેં જોયા છે,અને દ્રવ્ય સંપાદન કરવામાં કેટલાક ભ્રમ પણ મને થયા છે. એવું કંઈ પણ નથી કે-જે અનુકૂળ અને પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિ માં મેં ના ભોગવ્યું હોય,ના કરેલું હોય, કે ના જોયેલું હોય. પણ હવે સત્ય જાણવાની વસ્તુ પણ મેં જાણી લીધી છે, સત્ય જોવાની વસ્તુ મેં જોઈ લીધી છે તેથી વિશ્રાંતિ પામ્યો છું અને મારો ભ્રમ-માત્ર મટી ગયો છે.
શુક્રાચાર્ય કહે છે કે હે તાત,ઉભા થાઓ,ચાલો આપણે મંદર-પર્વત પર મારા સુકાઈ ગયેલા શરીર ને જોઈએ. જો કે મારે તે શરીર થી કંઈ કર્તવ્ય નથી,તેમ કર્તવ્ય નથી તેમ પણ નથી. માત્ર નિયતિની રચના જોવા માટે આપણે ત્યાં જઈએ.
| SR No. | 008126 |
| Book Title | Yog Vaasishtha Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publisher | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publication Year | 2014 |
| Total Pages | 301 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Other |
| File Size | 6 MB |