________________
149
હે,રામ, તમે મનમાંથી સઘળી આશાઓને (તૃષ્ણાને,રાગ (આસક્તિ) શ્રેષને અને વાસનાઓને ત્યજી દો અને "બહાર"થી સધળા વ્યવહારને યોગ્ય આચરણ કરતા રહી (અનાસક્તિથી) આ લોકમાં વિહાર કરો. તમે મન થી સર્વનો ત્યાગ કરી-પ્રૌઢ થઈને "બહાર" થી વર્ણાશ્રમ ના સદાચારો પાળો. લોકો ને સંતોષ આપવા માટે તેમની પદ્ધતિને "યોગ્ય રીતે" અનુસરો-અને નિપ (અનાસક્ત-કે લેપાયા કે આસક્ત થયા વિના) રહીને જગતમાં વિહાર કરો. હે,રામ,સંસારની દશાઓનો તથા જ્ઞાનની ભૂમિકાઓનો સંપૂર્ણ રીતે વિચાર કરીને જે ઉત્તમ પદ છેતેનું જ તમે ભાવનાથી અવલંબન (આધાર) કરો અને જગતમાં વિહાર કરો.
હે રામ.તમે મનમાં આશાઓથી રહિત રહો અને બહારથી આશાવાળાના જેવી ચેષ્ટાઓ કરો. તમે મનમાં અત્યંત શીતળ રહો,અને બહાર જાણે ધનાદિક -તાપ થી તપતા હો તેવો દેખાવ આપો. અને આમ તમે જગમાં નિર્લેપ-પણાથી વિહાર કરો.
હે.રામ,તમે મનમાં કોઈ જાતનો ક્રોધ આદિનો વેગ રાખો નહિ પણ બહારથી ક્રોધ-આદિનો કત્રિમ વેગ દેખાડો. તમે મનમાં અકર્તા રહો,બહાર કર્તા રહો અને નિર્લેપ રહીને જગતમાં વ્યવહાર કરો. તમે વ્યવહાર-ષ્ટિ તથા પરમાર્થ-ષ્ટિ થી સર્વ પદાર્થોમાં જે કંઈ સાર-અસાર-પણાનો ફેરફાર છેતેને જાણી ચૂક્યા છો,માટે હવે જેમ તમને યોગ્ય લાગે તેમ જગતમાં સારા વ્યવહારથી વર્તો.
હે,રામ,તમે મનમાં વ્યવહારના અભિનિવેશ થી અત્યંત રહિત રહીને બહારથી કૃત્રિમ શોકને કૃત્રિમ ઉદ્વેગને, કૃત્રિમ નિદાને અને બીજા કાર્યોમાં પણ તેવો જ કૃત્રિમ વેગ દેખાડતા રહી,જગતમાં નિર્લેપ-પણાથી વિહાર કરો. હે,રામ, તમે અહંકારનો ત્યાગ કરીને,બુદ્ધિને અત્યંત ધીજ ભરેલી રાખી,અને આકાશની પેઠે નિર્લેપ રહીને, કોઈ પણ જાતના કલંક નો ડાઘ ન લાગે તે રીતે જગતમાં વ્યવહાર કરો. તમે મનમાં સઘળા આશાઓ-રૂપી પાશોથી છુટા રહી,સર્વ પ્રકારની વૃત્તિઓમાં સમાન બુદ્ધિ રાખી અને બહારથી વર્ણાશ્રમ-સંબંધી ચાલતાં કાર્યોમાં તત્પર રહીને નિર્લેપ-પણાથી જગતમાં વિહાર કરો.
વાસ્તવિક વિચાર કરતાં,કોઈ પ્રાણીને બંધન થયું નથી અને બંધન-નહિ હોવાને કારણે મોક્ષ પણ થતો નથી. આ સંસારની સઘળી સ્થિતિ ઈન્દ્રજાળની પેઠે મિથ્યા જ છે, સઘળું જગત મોહ-માત્ર અને ભ્રાંતિમાત્ર છે, આત્મા એ-બંધન ના કોઇપણ જાતના સંભવ વિનાનો છે,એકરૂપ છે અને સર્વમાં વ્યાપક છે. તેને વળી બંધન થવો કેમ સંભવે? આમ જો,બંધને સંભવતો નથી.તો મોક્ષ કોનો કરવામાં આવે?
આત્મા માં અજ્ઞાનથી થયેલી આ સંસારરૂપી મોટી ભ્રાંતિ,આભા ના યથાર્થ જ્ઞાનથી નાશ પામી જાય છે. તમે એકાગ્રતા-વાળી સુક્ષ્મ-બુદ્ધિથી,પોતાનું પૂર્ણતત્વ જાણી ચુક્યા છો અને અહંકારથી રહિત થયા છો,માટે, મિત્રોની તથા બાંધવો-આદિની સઘળી વાસનાઓને ત્યજી દો.શા માટે ખોટા પદાર્થોની વાસના રાખવી?
તમે વાસનાઓથી અલગ રહીને હૈર્યવાન થયા છો-એમ અનુમાન થાય છે, માટે હવે તમારે બ્રહ્મના સાક્ષાત્કારને માટે સૌથી પહેલાં જીવનમુક્ત ના વ્યવહારથી વર્તવું ઘટે છે. "હું કેવળ આનંદસ્વ-રૂપ બ્રહ્મ જ છું" એવી જો ભાવના થઇ તો પછી તમને ભયની સાથે સંબંધ જ નહિ રહે. "તમે પૂર્વ-જન્મોમાં પણ એના એ હતા,ભવિષ્યના જન્મોમાં પણ એના એ જ હશો અને આ વર્તમાન માં પણ એના એ જ છો" એવો જો તમને નિશ્ચય હોયતો જેમ હમણાં આ જન્મના નિકટના બંધુઓને પ્રાણ સમાન ગણીને તેમનો શોક કરો છો,તેમ તમે પૂર્વજન્મના ઘણાવણા બંધુઓનો શોક કરતા નથી? સર્વ નો શોક કરવો એ બની શકે તેમ નથી, માટે કોઈનો પણ શોક કરવો યોગ્ય નથી.
હે,રામ,તમે પૂર્વજન્મમાં અન્ય હતા,આ જન્મમાં અન્ય છો અને ભવિષ્યના જન્મ માં અન્ય થશો." એવો જો તમને નિશ્ચય હોય તો