________________
४०
(૧) લોકશાહી ચૂંટણી માટે તો હવે બીજો કોઈ વિકલ્પ વિચારવા જેટલો સમય જ નથી, પણ હવે પછીની જે કોઈ ચૂંટણી આવે ત્યારે શું કરવું જોઈએ તે માટે સહુ પ્રથમ ઉદાસીનતા ખંખેરી નાખી અત્યારથી સક્રિય બનવું જોઈએ.
(૨) સામાજિક, નૈતિક સમર્થન પ્રાપ્ત હોય તેવા લોકઉમેદવાર ઊભા રાખવા, ઊભા રહે. તેમનું જાહેરમાં સમર્થન કરવું. તેમની તરફેણમાં પ્રચાર કરવો, અને તેમને મત આપવો. પોતાની શક્તિ, સમય અને ગજા મુજબ આ કામ અત્યારથી જ શરૂ કરી દેવું.
(૩) લોકસભાની આ ચૂંટણીમાં કે હવે પછી આવનારી કોઈ પણ ચૂંટણીમાં આવા લોકઉમેદવાર કહી શકાય એવો કોઈ ઉમેદવાર ઊભા જ થઈ શક્યા નથી અને એક પણ રાજકીય પક્ષ કે એક પણ અપક્ષ કે સ્વતંત્ર ઉમેદવાર પોતાની દૃષ્ટિએ પોતાના મતને યોગ્ય નથી. (પછી તે બીજી રીતે ભલે બીજા ક્ષેત્રમાં યોગ્ય હોય તોપણ) આવો પોતાનો મત છે તો શું કરવું ?
મત આપવા જ ન જવું ? ભલે જેને જે કરવું હોય તે કરે એવી નિષ્ક્રિયતા અને ઉદાસીનતા રાખવી ?
અમારો સ્પષ્ટ મત છે કે, ના. આનો કોઈ એક વિકલ્પ શોધવો જ રહ્યો. અમારી દૃષ્ટિએ એ વિકલ્પની શોધ આ રીતે થઈ શકે
(૪) લોકશાહી શાસનપદ્ધતિ સારી છે, માટે તે ટકવી જોઈએ, તેની સુરક્ષા થવી જ જોઈએ. તેની પદ્ધતિમાં જરૂરી ફેરફાર થતા રહેવા જોઈએ.
અને તેથી આપણો મત તો આપણે વ્યક્ત કરવો જોઈએ. મતપત્રકમાં મત આપવો જોઈએ.
પણ મત આપવો એટલે આપણી દૃષ્ટિએ અયોગ્ય ઉમેદવાર હોય એમને નિશાન પર ચોકડી કરવી એમ ?
અમે ભારપૂર્વક સ્પષ્ટ ના કહીએ છીએ. એમ કરીએ તો તો એ આપણા મતથી વિરોધમાં મત આપ્યો ગણાય. આપણા મતે તો એક પણ ઉમેદવાર શાસન કરવાને લાયક નથી. એક પણ નિશાન પર ચોકડી ન કરવી.
આપણો મત નીચે કાપલીમાં લખ્યો છે તેવી મતલબનો હોય તો તેવી કાપલી લઈને ઘેરથી ટાંકણી ભરાવીને મતદાન મથકે જવું અને પેલા મતપત્રકની સાથે ભરાવી દેવું. આખા મતપત્રકમાં દરેક નામ પર ચોકડી કરવી અને મતપત્રક મત પેટીમાં નાખી દેવું.
અમે સમજીએ છીએ કે આમ કરવાથી આપણો તે મત રદ ગણાશે અને રદ થયેલા મતપત્રો ગણતરીમાં ગણાઈ જશે. અને તેથી આવા મતદારો કેટલા છે તેની સંખ્યાનો આંકડો જાણી શકાશે નહિ. તેથી અમારું સૂચન આ મુજબ છે :
રાજકીય ઘડતર