________________
૪૬
ઘડીમાં એમનું હૈયું ઉચ્ચારે કે અધિકાર અને સંપત્તિ શા ખપનાં? વળી ઘડીવારે તેનું મુખ પદ્મકમળની માફક ખીલી ઊઠે. ચાંદલીયામાં તેની સાથે જાણે આશાના અંકુરો નવહુરણ જગાડતા હોય નહિ ! એમ હેમાભાઈના વદન પર આશા અને નિરાશાના ભાવો વ્યક્ત થઈ જતા હતા.
તેવામાં અચાનક સામેથી જ કોઈ વીજળીને વેગે દોડી આવ્યું અને શ્વાસ રોકવાનો પ્રયત્ન કર્યા સિવાય બોલ્યું : “મોટાભાઈ ! વધાઈ આપું ? બાને પુત્રરત્નનો જન્મ થયો છે. હેમાભાઈની આંખોમાં હર્ષનાં આંસું ઊભરાયાં. તેમના ગાત્રેગાત્ર ખીલી ઊઠ્યાં. વધાઈ આપનારના હાથમાં તેમણે રૂપાનાણું મૂક્યું. વધાઈ ખાનાર ખુશ ખુશ થઈ દોડી ગયું.
હેમાભાઈ ફરી ફરી અમ્બર ભણી દૃષ્ટિ નાખતા જાય અને પૂણેન્દુનાં દર્શન કરતાં કરતાં આવો શીળો મનોહર પ્રકાશ પોતાની ઊગતી આશા જીવનમાં જન્માવે એ ભાવના ભાવતા જાય. લોંકાશાહનું બાલ્યા
પુત્રનાં લક્ષણ પારણામાં જ કળાય” તે લોકોક્તિ પ્રમાણે નવપ્રસૂત બાળકનાં લક્ષણો જ કહી આપતાં હતાં કે તે આ વિશ્વના મહાપુરુષોની નામાવલિમાં પોતાનું નામ ઉજ્વળ બનાવશે.
તેમની ફઈબાએ તદનુરૂપ નામ પણ લોંકાશાહ રાખ્યું. તેમના પિતા અમદાવાદના શાહ અને પુત્ર લોકના શાહ. આખાયે વિશ્વનો વહીવટ તેમના હાથે થવાનું જાણે સર્જાયું ન હોય ! તેમ વય વધતાંની સાથે જ તેનામાં ગુણોનો વિકાસ થયે જતો હતો.
પારણિયે ઝૂલતા એ બાળકનાં વિશાળ નેત્રો ગગનને માપતાં માણતાંવધતાં વધતાં વિશ્વની વિશાળતાનો સાક્ષાત્કાર કરતાં હતાં. ભવ્ય કપાળ, ઘાટિલું શરીર, શાન્ત મુખમુદ્રા જાણે કોઈ પૂર્વ યોગી અવનિ પર ઊતરી ન આવ્યો હોય ! તેની નિર્ભયતા માતાપિતાને આશ્ચર્યચકિત કરી મૂકતી.
જ્યોતિષના જાણકારો તેના જ ગ્રહો જોઈ કોઈ ધર્મનો ઉદ્ધારક થશે એવી એવી આગાહી આપતા હતા. કોઈ રેખાંશાસ્ત્રીઓ તેમને લાખોનો પ્રેરક અને પૂજક બનવાનું ભવિષ્ય ભાખતા હતા. કોઈ માનસશાસ્ત્રીઓ એક મહાન તત્ત્વશોધકની તેમના મસ્તિષ્કમાં આશા રાખતા હતા.
ધર્મપ્રાણઃ લોકાશાહ