________________
૧૩
ૐ મૈયા
નવું નિવેદન
આ વખતે અઢારમી એપ્રિલે અમે, અમદાવાદમાં હતા ત્યારે ‘સ્થાનકવાસી જૈન’ પત્રના અધિપતિ શ્રી જીવણભાઈએ ધર્મપ્રાણ લોંકાશાહ'ની લેખમાળા પ્રકાશિત કરવાની માગણી કરી. એમની પાસે મેં એક શરત મૂકી અને મંજૂરી આપી. એ શરત એ હતી કે ધર્મપ્રાણ લોંકાશાહની લેખમાળા લખતી વખતની અને અત્યારની મારી મનોદશાની ચોખવટ રજૂ કરતું નિવેદન એમાં અક્ષરશઃ દાખલ કરવું. અને એ શરતે હું આ નિવેદન લખી રહ્યો છું.
ધર્મપ્રાણ લોંકાશાહની લેખમાળા લખતી વખતની સ્થિતિ :
મને એ દિવસો બરાબર યાદ છે, કે એ લેખમાળા લખતી વખતે ધર્મક્રાન્તિકા૨ક વિચારોના પ્રવાહથી મારું મગજ ઘેરાયેલું હતું. સાધનો કરતાં સિદ્ધાંતો પ્રત્યેની સુરુચિ કેળવાતી હતી પણ આજના જેટલાં અનુભવ અને સ્પષ્ટ દર્શન ન હતાં. ઘાટકોપરમાં મેં એ લેખમાળા શરૂ કરી ને વરસોવામાં પૂરી કરી. પરમ પૂજ્ય ગુરુદેવે શ્રીમાન હરિભદ્રસૂરિજી અને શ્રીમદ્ હેમચંદ્રાચાર્ય સૂરીશ્વર પરત્વેના લખાણના ફકરામાં સંશોધનની સલાહ આપી, પણ એ માન્ય કરવામાં મારી બુદ્ધિએ મને ના પાડી. સ્થાનકવાસી જૈન કોન્ફરન્સના પત્રમાં એ છપાવાની હતી એટલે એમના મંત્રીએ એ વાંચી. એમણે પણ કેટલુંક સંશોધન તો થવું જ જોઈએ, એમ વીનવ્યું, એટલે આખરે મેં થોડો ઘણો મને કમને ફેરફાર કર્યો, પણ મૂળભૂત સિદ્ધાંત તો મેં કાયમ જ રાખ્યો. એ સિદ્ધાંત સાચવવા જતાં મારે મારા પરમ પૂજ્ય ગુરુદેવ સાથે જ પ્રથમ તકે તો વિચારવિરોધ કરવો પડ્યો. એ લેખમાળા છપાયા પછી મંદિરમાર્ગી અને સાધુમાર્ગી બન્ને સમાજ પર જુદી જુદી અસર થઈ અને એ રીતે એક વર્ષ સુધી એ લેખમાળાને અંગે ચર્ચા ચાલી. આજે એ વાતને ત્રણેક વર્ષોનાં વહાણાં વીતી ગયાં છે. આજે મારો આખો જીવનક્રમ અને વિચારવહેણ વ્યવહારુ વિશ્વ-વત્સલતાને માર્ગે છે, એટલે આજે આ લેખમાળા પરત્વે હું છેક જ ઉદાસીન છું. એ પ્રગટ થાય કે ન થાય એમાં મને હર્ષ નથી કે ખેદ નથી; પણ જ્યારે એ ભાઈએ પ્રગટ કરવાની માગણી કરી
ધર્મપ્રાણ ઃ લોકાશાહ
