________________
પ્રયોગના સ્તંભ ૧૯૪૫માં મુનિશ્રીના ચાતુર્માસ વિરમગામમાં હતા. કુરેશભાઈ ત્યારે મુનિશ્રી પ્રેરિત “ભાલ નળકાંઠા જલસહાયક સમિતિના પ્રમુખ હતા. સમિતિની બેઠકમાં તેઓ વિરમગામ આવ્યા હતા. મુનિશ્રો ની રાત્રિ પ્રાર્થનાસભા સુતાર ફળીના ચોકમાં મળી હતી. સભાને સંબોધન કરતાં કુરેશભાઈને પ્રથમ વખત જેવા અને સાંભળ્યા. એમણે મુનિશ્રીને પૂજ્ય સંબોધન કર્યું અને એ મતલબનું કહ્યું કે–
આસમાનમાં એક ચમકતો સીતારો પ્રકાશ આપતો હોય એમ મુનિશ્રી પ્રકાશ આપે છે...”
તાજેતરમાં ભાલનળકાંઠા પ્રયોગનું દસ્તાવેજી ચિત્ર ઉતાર્યું છે. એમાં મુલાકાતીએ કુરેશીભાઈને પ્રશ્ન કર્યો?
તમે તે મહંમદ પયગંબર સાહેબને અને ગાંધીજીને ભક્ત, સંતબાલજી જૈન સાધુ એમના પ્રયોગમાં તમે અધ જિંદગી સાથે રહ્યા, સેવાઓ આપી. તે મુનિશ્રીને આપે કઈ રીતે જોયા ?”
માત્ર એક જ વાક્યમાં એમણે જવાબ આપે. “ગાંધીજીને નવો અવતાર.”
કુરેશીભાઈ મૂલ્ય માટે મધ્યા, જીવન જીવ્યા. આજે પણ ચિત્તનો શાંતિ અને પ્રસન્નતાથી દૈહિક પંગુપણનું વેદન સમતા ભાવે વેદી રહ્યા છે.
ભાલ નળકાંઠો પ્રયે ગમાં કામ કરવાની કેટલીક સહજ કસેટીઓ અને માપદડે છે. સાધનશુદ્ધિ, સર્વધર્મ ઉપાસના, બિન સાંપ્રદાયિક વલણ, કોમી એકતા, રાજકારણની શુદ્ધિ અને સંગીનતા સાથેનું લેકાધિન રાજકારણ –જેવી પાયાની બાબતેના અાગ્રહમાં તેઓ હંમેશાં પ્રયોગના સાથીદારોને પ્રેરણારૂપ બન્યા છે.
અહીં બધે ઈતિહાસ લખવે પ્રસ્તુત નથી પણ એમના નેતૃત્વ નીચે અતિડાસિક કહી શકાય એ વિા કે જે થયાં છે. પ્રવેગ ના પાયાના મૂલ્યની સ વ શું અને રક્ષ માટે એમણે કાવે પીવાં છે અને બીજાને મીઠાં ચખાડયાં છે.
