________________
૨૫
નેવું રૂપિયા પેાલીસને અપાવ્યા ત્યારે છેડયો. વાડ ઊઠીને ચીભડાં ગળે અને ધરમીને ઘેર ધાડ પાડે.તેવી વાત સાંભળી હું ત્યાં પહેાંચ્યા. સાચી વાત જાણી. ગામના ઘેાડા સમજણા નાણુસાને લઇને તેમાંના એક પેાલીસને મળ્યા. તેના હૃદ્યમાં મારી વાત વસી. એણે ભૂલ કબૂલ કરી. પંદરમે દિવસે ગામની માફી માગી નેવુ રૂપિયા પાછા આપ્યા અને આ પાપને ધંધા છેાડી એ પેાતાના ગામડામાં પેાતાને ધંધે લાગી ગયા.
ખીજા એક પ્રકરણમાં ગામના તલાટી લેાને પજવી પૈસા લે છે; કાઈ ખેાલવા ાય તેા વેર રાખી પરેશાન કરે છે—તે વાત મેં ટ્રેઇનમાં સાંભળી. મહારાજશ્રીને મુકામ એ જ ગામમાં હતા. હું ત્યાં પહે ંચ્યા. મહારાજશ્રીને તલાટી અંગે વાત કરી. તેએશ્રીએ ઘટતી તપાસ કરી તલાટીને ખેાલાવ્યા. તલાટીને પેાતાની ભૂલ સમ જાણી. તેના એકરાર કર્યા અને જેની પાસેથી પૈસા લીધા હતા તેને પાછા આપ્યા.''
યામય પ્રભુના સૌમાં નિમજ્જના
કન્ડકટરાની ગેરરીતિ; ટી.ટી. ની બારોબાર પૈસા ખાઈ જવાની વૃત્તિ અને જૂઠાણા સામે, પેાતાના સંધના ગણાતા ખેડૂત આગેવાનની ભૂલ સુધારી, જેને હક્ક હતા તેને જમીન પાછી આપવાથી માંડીને ઘણા શુદ્ધિપ્રયાગા કર્યાં. એમાં એમને બે વસ્તુનાં દર્શન થયાં. (૧) માણુસના હૃદયની સારપ જાગે, (૨) અને નૈતિક વાતાવરણનું બળ મળે તા તે ભૂલ સુધારવા તૈયાર હાય છે. સમાજમાં જેને અન્યાય વેડવા પડે, તેના પ્રત્યે સમગ્ર સમાજની સહાનુભૂતિ હોય છે, અનુકપા હૈાય છે. માત્ર તેની પડખે રહી દૂ ક્ દેવાય તા સામુદાયિક સદ્ભાવના સક્રિય દયાનીને સમાજશુદ્ધિના કામમાં લાગી જાય છે. આથી જ સપ્તશતીમાં ગાયું છે કે, જે દેવી ચિત રૂપે બધાના હૃદયમાં સવે દન જગાડે છે, જે સર્વ ભૂતામાં દયારૂપે પડેલી છે, જે સ` ભૂતામાં
