________________
ભાઈબહેન નખાં પડયાં અને પ્રસંગોપાત્ત ખોટા પૂર્વગ્રહોને લીધે શીંગડાં કેઈએ એાછાં કે વધુ સીધી કે આડકતરી રીતે ભર્યા, ભરાવ્યાં. છતાં મૂળ સંઘ આબાદ રીતે અને ખરડાયા વિના મૂળભૂત સિદ્ધાન્ત સાચવીને ટકી રહ્યો. એટલું જ નહિ, બલકે ફલજીભાઈ જેવા સંગત થયા પછી પણ એનું પિત પૂરેપૂરું સચવાઈ રહ્યું. મારી ગેરહાજરીમાં પણ આ પોત સચવાયું છે, તેનું મૂલ્ય બીજાઓને કદાચ ઓછું હોય, પણ મારે મન એ અસાધારણ સિદ્ધિ છે. અલબત્ત કાન્તિપ્રિય સંત, સર્વાગીણ રચનાત્મક કાર્યકર સંસ્થા, નૈતિક જન સંગઠન (મુખ્યપણે જે ગ્રામસંગઠન) અને નામથી અને સિદ્ધાથી કોંગ્રેસને અને કોંગ્રેસી રાજતંત્રને અનુબંધ એ ચાર તો તે એકધારાં હોવાં જ જોઈએ. વ્યક્તિ તે હંમેશાં નાશવંત હોય છે. તે તો બદલાયા જ કરે, પણું તેવી વ્યક્તિઓનાં સ્થાન એ ચારે તાના અનુબંધમાં સદા કાળ પુરાઈ રહેવાં જોઈએ. અલબત્ત હજ યાની આગલાં ત્રણ તત્તની જેમ કડી પુરાઈ નથી. સર્વ સેવા સંઘના પ્રમુખશ્રી બંગસાહેબ જાતે અને ટોચના સર્વોદય કાર્યકરો દેશના અને ગુજરાતના આવી ગયા, તે પ્રસંગ ભલે સામાન્ય હોય, પણ ઈતિહાસ અને તત્વની રીતે અસામાન્ય છે. જેમ લીંબડી નાના સંપ્રદાય સંઘવી સંપ્રદાયનાં અગમપ્રેમી મહા સાધ્વી લીલાબાઈનું આખું લગભગ વર્તુળ અહીં અને ગંદી આવી ગયું, તેમ અહીં અને ત્યાં પણ જૈન જૈનેતર સાધુ-સાવી સંન્યાસીઓ આવતાં હોય છે. તે પણ ભવિષ્ય જિલે જિલે ભાલનળકાંઠા પ્રાગ અન્વયે પ્રગ ચાલવાની દિશા ઊઘડવાનાં જ ચિહને હું માનું છે. ઈન્દિરા કોંગ્રેસ અને જનતા પક્ષ આ ગુજરાતની આવતી ધારાસભામાં ભાલ નળકાંઠા પ્રયોગની નૈતિક ગ્રામસંગઠન શિસ્ત ઉપર ગ્રામ કોંગ્રેસી તરીકે પક્ષાતીત લેક ઉમેદવારે જે પાંચ દસ ઊભા રહે તેમની સામે ઈન્દિરા કોંગ્રેસ અને જનતા પક્ષ પોતાના ઉમેદવાર ને મૂકે તેવું થાય તોય આ ચારે અનુબંધિત તો પૂરાં થઈ રહે, ખેર..
સિતબાલ
૧૦૧