________________
નળકાંઠાનું નિદર્શન
સ્થળ વર્ણન માઈલેના માઈલે તમારી દૃષ્ટિની અને દૂર દર્શક યંત્રની મર્યાદાને વટી જાય તેવી આંખે ફેંકયા કરો. તે જાઓ સીધી સપાટ જમીન અને વચ્ચે ઊભેલાં નાગા બાવાની જમાત જેવાં ગામડાઓ. ચોમાસામાં એ દરિ. યામાં તરતી બેટે રૂ૫ અને ઉનાળામાં મહા નદીઓના બેટરૂપ લાગે. પ્રથમ કહ્યું તે પ્રમાણે અહીં રસ્તા તો છે જ નહિ. માણસ અને ગાડાં જ્યાંથી ચાલે ત્યાં રસ્તે માની લે અને ચોમાસામાં તો તે પણ બંધ. ચોમાસા વિનાની ઋતુમાં તે જેને દિશાની સૂઝ હોય તે જે દિશામાં જવા ધારેલું ગામ હોય તે દિશાભિમુખ ચાલ્યો જાય, પણ ચેમાસામાં તે જાતે જ જઈ શકે. વચ્ચે નાના મોટા ખાડાઓ આવે અને પાણી તે ચોમેર ભરાઈ ગયું હોય એટલે મિયા વગર ચાલતા મુસાફર મુશ્કેલીમાં મુકાઈ જાય !
ભાલની માફક આ પ્રદેશ મૂળ દરિયાનો જ ભાગ હશે ! અહીંની જૂનામાં જૂની વસેલી કોમના ઈતિહાસ પ્રમાણે વધુમાં વધુ ગણીએ તે પાંચ સદી પહેલાં તો અહીં
હશે મહા મામા ના વસતી અને પ્રતિકાર
