Page Text
________________
અધ્યાય બીજો
૪૯
તરફેણમાં જ ભળવું પડયું. અર્જુન ! હું ખરું કહું છું કે માનવી પુરુષાર્થ ભલે કરે. પણ પહેલાં તો એનો પુરુષાર્થ કશાય મૂઢ સ્વાર્થની ગંધવિહૂણો એટલે કે, સમભાવભર્યો છે કે કેમ એટલું એ તપાસી લે એમ છતાં પણ જો પોતાનું ધાર્યું ન થાય તો, બીજાં કુદરતી કારણોનું જે બાજુ વલણ હોય, તે બાજુમાં સાથ આપી શકે તો (સમતાપૂર્વક સાથ) આપે, અને સાથ આપવા જેવી સ્થિતિ પણ ન હોય તો, સમતાપૂર્વક એક કોરે બેસે પણ એક સ્થિતિમાં રહ્યો રહ્યો મૂંઝવણના વમળમાં ન પડે. ભાઈ ! જો, મેં હથિયાર હેઠાં મેલ્યાં કારણ કે મારે માટે યુદ્ધ સંન્યાસનું નિર્માણ છે. એટલે યુદ્ધમાં સક્રિય ભાગ મારી જાતને આપવાનો નથી પણ તારે માટે એથી જાદું જ નિર્માણ છે. એટલે તારી જાતને તો યુદ્ધમાં જોડયા સિવાય તારો છૂટકો જ નથી. એ ખાતર હું તને એ જ વાત કહું છું કે પુનર્જન્મ છે, માટે તું એ મરી જશે કે હું મારીશ.” એ વાતની ચિંતા ન કર. પછી તેરમા શ્લોકમાં એ કહ્યું કે, "જેમ એક જ દેહમાં રહેલો આત્મા પોતાના આ એક જ ભવમાં ત્રણ અવસ્થાઓ જુએ છે એની એને ખાત્રી છે તેમ આ દેહ જ્યારે નષ્ટ થાય, ત્યારે પણ બીજી અવસ્થાઓ કેમ ન હોય ? કારણ કે બીજો દેહ અને આ જ દેહનું અવસ્થાંતર એ બેમાં ચૂળભાવે ભલે ભેદ લાગતો હોય પણ તાત્ત્વિક ભેદ કશો જ નથી, એટલે કે, જેની સાથે એ જીવે સજાતીય કર્મોનાં સગપણો બાંધ્યાં છે, ત્યાં જ એ પાછો યોજાવાનો છે. હા; બહારની સ્થિતિથી એના સ્થૂળ દેહમાં ફેર પડે એ સંભવિત છે. પણ અંતરંગ સ્થિતિમાં ફેર ન પડે ત્યાં લગી બહારના પૂળનો ફેર શા ખપનો ?
આમ સમજીને જ ધીરપુરુષ એટલે કે વીરતા સાથે ધીરતા પણ જોઈએ કારણ કે ધીરતાનો સંબંધ વિશેષપણે તો સૂક્ષ્મ સાથે છે-હોઈ, મૂંઝાતો નથી. માટે તું પણ સૂક્ષ્મ તરફ જોવા માટે, ધીર થા. ધીરતા વગરની વીરતા બહુ કિંમતી નથી. હું ઈચ્છું છું કે તું જેમાં દુર્યોધનાદિના સ્થૂળ દેહ ન પડે એમ ઈચ્છે છે તેમ સૂક્ષ્મ દેહ સુધરે એમ ઈચ્છ. અત્યારે તું એટલું તો બોલી ગયો કે દુર્યોધન તો દુષ્ટ બુદ્ધિનો છે. અને એની દુઝ બુદ્ધિ એનો દેહ હણાય તો ય નથી જવાની અને દેહ રહે તોય નથી જવાની. એટલે એવો શોક કે વિચાર નિરર્થક છે. એને માટે તો તારે ઘણી સહનશીલતા કેળવવી પડશે અને સમતા સાધવી પડશે. એમ થશે તો તારી એ સહનશીલતાનો અને સમતાનો દુર્યોધનાદિને વહેલો કે મોડો જરૂર ચેપ લાગશે. જો કે મારી સલાહ તો એ જ છે કે, ચેપ લાગે કે ન લાગે તોય તારે તો એવા સાત્ત્વિક ફળની ઈચ્છા રાખીને પણ પુરુષાર્થ ન કરવો. તારે તો તારા પોતાના આત્માને જ સુધારવા તરફ દષ્ટિ રાખવાની છે એ વાત પણ હું તને આગળ કહેવાનો છું. જો કે
| SR No. | 008084 |
| Book Title | Jain Drushtie Gita Darshan Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Santbal |
| Publisher | Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 1995 |
| Total Pages | 344 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Philosophy, & Religion |
| File Size | 19 MB |