________________
નિર્દોષ છૂટી જાય છે. આ ન્યાયના નાટકરૂપ ભજવાયેલ આખો પ્રસંગ બંને સંત પુરષોને ભારે આઘાત પહોંચાડે છે. તેમને સજા કરાવવા નહીં, પણ અદાલતોમાંથી લોકવિશ્વાસ ઊઠી જશે તો આ એકમાત્ર શ્રદ્ધા કેન્દ્ર પણ તૂટી પડશે માટે,
અદાલતોમાં સાક્ષીને ઈશ્વરના નામના સોગંદ લેવાના હોય છે. મહારાજશ્રી જે રીતે આ પ્રતિજ્ઞા ઉચ્ચારે છે તેમાં તેઓ ક્યા ઈશ્વરને માને છે તેનું દર્શન થાય છે. તેઓ કહે છે : “સત્ય પ્રેમ અને ન્યાય માથે રાખીને, જે પૂછશો તે બોલીશ. (તા. ૧૨-૧૨-૫૦)
કાળુ પટેલ ખૂન કેસમાં સાક્ષી આપવા આવે છે ત્યારે એકાદ માસ તેઓ અમદાવાદમાં ગાળે છે, તેનો લાભ અમદાવાદના શાણા નગરજનો અને સંસ્થાઓ જે રીતે લે છે તે જોઈને આશ્ચર્યમુગ્ધ થઈ જવાય છે. અહીં પીઢ મજૂરનેતા શંકરલાલ બેંકર અને અનસૂયાબહેન સાથે કંટ્રોલ અંગે ચર્ચા કરે છે. આ દૂષણથી પ્રજાને કેવી રીતે મુક્ત કરવી, તેમાં તેઓ ઘણાનાં સલાહ સૂચનો સ્વીકારે છે. રોજરોજ જુદી જુદી સંસ્થાઓના પ્રતિનિધિઓ તેમજ કાર્યકર્તાઓની મુલાકાતનો દોર ચાલુ જ હોય છે.
ઢાળની પોળમાં વિદ્યાર્થી શહીદ રસિકના ઘરે તેનાં માતાપિતાને આશ્વાસનાર્થે જાય છે. ત્યારે ત્યાં એકઠા થયેલા સમૂહને કહે છે : શહીદ થયેલ વ્યક્તિના કોઈ ને કોઈ ગુણ જીવનમાં ઉતારવા પ્રયત્ન કરીએ એ જ તેનું સાચું સ્મરણ છે. વીરની પૂજા સ્વાર્પણથી જ થાય. (૧૦-૧૨-૫૦)
એ દિવસોમાં પંડિત સુખલાલજી, ૫. લાલન, પં. બહેચદાસજી જેવા વિદ્વાન જૈન અગ્રણીઓની તો મુલાકાત થાય છે, પરંતુ અન્ય સંપ્રદાયના સાધુઓ અને જનતાના બધા વર્ગોનાં મિલન ગોઠવાય છે. કોંગ્રેસ સમિતિઓ, ઈશ્વર પ્રાર્થના સમાજ, બાલસંરક્ષણ ગૃહ, મજૂર મહાજન, ગૂજરાત વિદ્યાપીઠ, ગાંધી આશ્રમ, પ્રે. રા. ટ્રેનિંગ કૉલેજ, ચી. ના. વિદ્યાવિહાર–આ રીતે ધાર્મિક, શૈક્ષણિક, રાજકીય અને દલિત વર્ગની સંસ્થાઓની મુલાકાત લઈ પ્રજાને લાભ આપે છે. વધારામાં અમદાવાદના પ્રેમાભાઈ હોલમાં જાહેરસભા યોજાઈ, તેમાં સૌ નાગરિકોને મળવાની તક મળી રહે છે. આમ બાલમંદિરથી માંડીને મહાવિદ્યાલય અને મજૂર મહાજનથી માંડી મિલલત્તાઓ સુધી એકધારું મિલન રહે છે.
આ ડાયરીના ગાળા દરમિયાન બે વિદેશી મહિલાઓની મુલાકાત પણ નોંધપાત્ર છે. સાણંદ તાલુકાના ચરણ ગામમાં (૧૨-૧-૫૮) એક અમેરિકન દંપતી-જયાં ગાંધી આંદોલન અને બ્રિટિશ સંસ્કૃતિની અસર પ્રવળી ન હોય તેવા ગામડામાં