________________
કર્યા છે. કાં તો એ બનાવટ સદંતર બંધ કરો કાં તો એમાં કોઈ રંગ ભેળવો જેથી ભેળસેળની અનીતિ મટી જાય. સવાલ એ છે કે વેજિટેબલ ઘી તરીકે તેલને ઠારવાની વિધિ કરવાની જરૂર કેમ ઊભી થઈ છે ? તેલ ખાનાર તેલ ખાય અને ઘી ખાનાર ઘી ખાય. એમાં વાંધો ક્યાં છે? તેલને ઘીના સ્વરૂપમાં ઠારવા માત્રથી કોઈ પોષક તત્ત્વ ઉમેરાતું નથી. એમ વૈદ્યો અને વૈજ્ઞાનિકો કહે છે. તો પછી એમ કરવાનું કારણ શું છે ? માત્ર તેલ ખાવા છતાં ઘી ખાવાનો દેખાવ કરવા ખાતર જ આટલા બધા પૈસાની હાનિ કરવી અને કારખાનાં નિભાવવાં એની શી જરૂર છે? આજ લગી ગામડાનો એક વર્ગ પોતાના રોજિંદા ખોરાકમાં તેલમાંથી પોષણ મેળવતો આવ્યો છે. તલનું તેલ જ એ મુખ્યપણે વાપરતો. પરંતુ સીંગતેલ મળવા માંડ્યા પછી એનો ભાવ ઓછો હોવાથી એ એના તરફ આકર્ષાયો.
ગાયનું ઘી જાય તો એકલા દૂધ ઉપર ગાય નભવી મુશ્કેલ છે અને ગાય જાય તો બળદ, દૂધ, છાણ, ઘી એમ બધું જ જાય કે જે શાકાહારી પ્રજા માટે સૌથી મોટા આશીર્વાદરૂપ છે. એક બાજુ સરકાર શારીરિક શિક્ષણ માટે પરિષદો યોજે છે. પણ શરીર પોષક દ્રવ્યો સિવાય દેશનું ખમીર ઊભું થવાનું નથી. એ સૌ જાણે છે. કિશોરભાઈ અને વિનોબાજી જેવા વનસ્પતિ ઘી સામે લાલબત્તી ધરે છે. ગાંધીજીએ તો આ માટે કલમ ઘસી નાખી છતાંય કારખાનાં કેમ બંધ થતાં નથી? તે પણ ન થાય તો રંગ મેળવવાની વાતમાં આટલા બધા અખાડા શાથી થાય છે? તે સમજવું સામાન્ય જનતા માટે મુક્ત છે. મધ્યસ્થ પાર્લામેન્ટમાં ઠાકુરદાસ ભાર્ગવે જે વનસ્પતિ તેલના ઉત્પાદન અને આયાત પ્રતિબંધ કાયદા માટેના બીલનો ખરડો રજૂ કર્યો છે તે ઉપર લોકમત લેવાનું ધારાસભાએ નક્કી કર્યું છે. આ લોકમત લેવાની પાછળની સરકારની નીતિ વિષે ભલે શંકા ન લાવીએ, પણ એટલું તો લાગે જ છે કે વનસ્પતિ-ઘીના કારખાનાવાળાનું દબાણ આ ફરજ પાડતું હશે. લોકમત આ કારખાનાંઓની સામે છે એનું ઉત્કટ પ્રમાણ લોકસેવકો પોતે જ છે. લોકમત નવાણું ટકા વિરુદ્ધ હોવા છતાં મત આપવાની વિધિમાં જનતા પાછળ રહી જાય એવો પૂરો સંભળ છે. એટલે ખાસ સાથ છાપાંએ આપવો જોઈએ. પ્રજાના આવા પ્રાણ પ્રશ્નોમાં તો છાપાંઓએ કડક નિયમન પાળવું જોઈએ.
સાધુતાની પગદંડી
