________________
જૈન સાધુઓ પાકિસ્તાનમાંથી વિમાન માર્ગે હિન્દમાં આવ્યા.એ રીતે સમકિત તો ભાંગ્યું તેમણે ત્યાં રહીને અહિંસાની વાત ફેલાવી હોત, સત્યનો માર્ગ બતાવ્યો હોત તો જીવન સાર્થક થાત !
સ્ત્રી અને પુરુષ મળીને એક અંગ થાય છે. સ્ત્રીઓને બધા જ અધિકારો આપ્યા છે. તીર્થકરપદ પણ અપાવ્યું છે. ચંદનબાળા જેવી સાધ્વીને ૩૬ હજાર સાધ્વીઓ સોંપી. સ્વતંત્ર વ્યવસ્થા સોંપી. મંડન મિશ્ર અને શંકરાચાર્ય વચ્ચે સંવાદ થયો. એક બ્રહ્મજ્ઞાની એક ક્રિયાકાંડી. ચર્ચા ચાલી તેમાં ન્યાયાધીશ તરીકે મંડનમિશ્રનાં પત્ની ભારતી રહ્યાં. મંડનમિશ્રને હાર્યા જાહેર કરાયા પછી કહ્યું, હજુ અધું અંગ બાકી છે. પોતે વાદ કર્યો અને જીત્યાં. રામસીતા નથી બોલાતું. શ્યામ રાધા નથી બોલાતું, બાપ મા નથી બોલાતું પણ માતાને પહેલું સ્થાન એ જનેતા જ લઈ શકે છે.
ઋષભદેવ ભગવાનના પહેલાં એમની માતા મરદેવીને મોક્ષ મળ્યો. આ રીતે સ્ત્રીઓ માતા અને જનેતા બની શકે છે. હવે ઘરની ચોકી કરવાનો વખત આવી રહ્યો છે. અનીતિનું ના પેસી જાય તે જોવાનું છે. રાધનપુરમાં દુષ્કાળમાં એક વિધવા બાઈની દીકરી કામે જતી ત્યાં કોઈએ ગોળ વહેંચ્યો. પેલી દીકરીએ ગોળ લેવાની ના પાડી. વગર મજૂરીનું ખવાય ? હાથ પગ હલાવીને જીવવું જોઈએ. સ્વાવલંબી જીવન જીવવું જોઈએ. એમ કહ્યું. આજે બાઈ વિધવા થઈ તો આવી જ બન્યું. બધાં જ તિરસ્કાર કરે કોઈ એનો ભાવ ન પૂછે, ન કોઈ ધર્મની વાત કરે. ભગવાને ચોખ્ખું કહ્યું છે કે જે માર્ગાનુસારી છે તેણે વહેવારમાં ધર્મ જોવો જોઈએ. કંઠનું ભૂષણ ક્ષમા છે. હાથનું ભૂષણ દયા છે તેનું ચારિત્ર્ય જ આભૂષણ છે. શ્રમને મહત્ત્વ આપવું જોઈએ.
કાકા સાહેબ કહેતા કે કેટલીક સ્ત્રીઓ આખી હોય છે. ભરવાડ-રબારી કોમની. એ કોમની સ્ત્રીઓ ઘરનું બધું કામ કરે અને બહારનો વહેવાર પણ કરે કેટલીક સ્ત્રીઓ અડધી હોય છે. બાળકોને ઊછેરે ઘરકામ કરે અને પુરુષને મદદ કરે. કેટલીક સ્ત્રીઓ પડછાયા જેવી હોય છે. તે બેઠાડુ હોય અને ઘરનું ખાઈ જાય. ખર્ચા કર્યા જ કરે. શ્રમ આવશે તો જ ખડતલતા આવશે. સૌરાષ્ટ્રમાં બે બહેનો ઘાસ વાઢવા ગયેલી. ત્યાં એક ગુંડાની નજર બગડી. હાથ નાખ્યો. તો દાતરડું લઈને થઈ સામે. પેલો ભાગ્યો તો પેલી સ્ત્રીઓ દોડી પાછળ. ખો
સાધુતાની પગદંડી
૧૫૫