________________
યં
છે.
જણાય છે. કોમીએકતા, અસ્પૃશ્યતા-નિવારણ, માતૃજાતિનો આદર જ નહીં તેમની શકિતનો પૂરો ઉપયોગ, એ માટેના તાલીમ વર્ગો, ખેતમજૂરો, મિલમજૂરો, ખેડૂતો, ગોપાલક-વર્ગ, આદિવાસી વનવાસીઓ, બાળકેળવણી; ધર્માધતા અને વટાળવૃત્તિ, આરોગ્ય અને ગ્રામસફાઈ-ગ્રામપંચાયત-શુદ્ધિપ્રયોગ, અન્યાય પ્રતિકાર, લોકલક્ષી લોકશાહી અને રાજકારણની શુદ્ધિ જેવા સંખ્યાબંધ વિષયોમાં એમણે માર્ગદર્શન પૂરું પાડ્યું છે.
પોતાના પાદવિહારમાં આવતાં ગામેગામની પરિસ્થિતિનો આંખેદેખ્યો અહેવાલ એ સ્વરાજ્યના સંધિકાળે ગુજરાતના એક સંતે આપેલ કિંમતી દસ્તાવેજ છે, જે સંશોધકો અને સમાજસુધારકો માટે એક મૂલ્યવાન સામગ્રી ધરાવે છે.
ડાયરીના પ્રથમ પુસ્તક વિમોચન પ્રસંગે પ્રખર ગાંધિવિચારક, ચિંતક શ્રી નારાયણ દેસાઈએ કાઢેલા ઉગારોમાં જણાવ્યું હતું કે – | "સંતબાલજીના વિચારોમાં મને ક્રાંતિના બીજ દેખાય છે, એ વાંચતી વખતે મને લોહિયા અને જયપ્રકાશની વાતો યાદ આવી જાય છે. માણસ પોતાના વિચારથી જુદો પડતો હોય તો તેને ગામમાં પ્રવેશ કરવાનો અધિકાર નથી, તે તાનાશાહી છે, વિનોબાજીએ તાનાશાહી'ને બદલે નાતાશાહી'ની વાત કરી છે. સંતબાલજીએ તાનાશાહીનો જવાબ નાતાશાહીથી આપવા માટે પ્રયાસ કર્યો છે."
વિશ્વવાત્સલ્યના આજીવન ગ્રાહકોને આ ગ્રંથશ્રેણીનાં છએ પુસ્તકો વિનામૂલ્ય મળશે.
આજીવન ગ્રાહકોમાંથી મોટાભાગના ગ્રાહકો વર્ષો પહેલાં ઓછા લવાજમના ગ્રાહકો છે. ત્યાર પછી ઘણી બધી મોંઘવારી વધી અને હાલનું ખર્ચ જોતાં આજીવન ગ્રાહકનું લવાજમ રૂા. ૫૦૦/- કરીએ તો જ ખોટ ન જાય. પરંતુ લવાજમ ન વધારતાં સંઘે દરેક આજીવન ગ્રાહક પાસે અપેક્ષા રાખે છે કે તેઓ રૂ. ૫૦૦/-નું લવાજમ સ્વૈચ્છિક રીતે પૂરું કરશે, આ અપેક્ષાનો ઉચિત પ્રતિભાવ બધા ગ્રાહકો આપીને આ યોજનાનો હેતુ સફળ બનાવશે એવી સંઘ આશા રાખે છે.
૨૪