Shraman Bhagvana Mahavira Part 4

SR No.: 008005
Original Sutra Author: N/A
Author: Ratnaprabhvijay, D P Thaker
Publisher: Parimal Publication
Publication Year: 1989
Total Pages: 373
Language: English, Sanskrit
Classification: Book_English, Biography, History, & Religion
File Size: 24 MB

Page 159

Vāda ]
134.
: 135:
Suhumăsucaram cittam indiyadeseņa jeņa jam kālam | Sambajjhai tam tammattanānaheu tti no tena ( 2429) 135. Uvalabhae kiriyāö jugavam do darabhinnadesāö | Paya-sirogaya-siunhaveyanānubhavarūvā. (2430)
[सूक्ष्माशुचरं चित्तमिन्द्रियदेशेन येन यस्मिन् काले । संबध्यते तत् तन्मात्र ज्ञानहेतुरिति नो तेन ॥ १३४ ॥२४२९ ॥ उपलभते क्रिये युगपद् द्वे दूर- भिन्नदेशात् । पाद - शिरोगतशीतोष्णवेदनानुभवरूपे ॥१३५॥२४३० ॥
134.
Nihnavavāda
135.
Saksmäsucaram cittamindriyadesena yena yasmin kāle ! Sambadhyate tat tanmātrajñānaheturiti no tena. (2429 ) Upalabhate kriye yugapad dve dara-bhinnadeśat | Pada-śirogataśīto-snavedanānubhavarape. (2430) ]
Trans. 134-135. Mind, subtle and quick (as it is ), becomes the cause of perception, only with regard to those senseorgans with which it is connected and that (period of) time (only) during which (the perception takes plase). So, two processes in the form of feeling heat and cold at head and feet ( respectively ), could not take place simultaneously, owing to the two places being extremely remote 2429-2430.
टीका - १३४ - १३५ सूक्ष्ममाशुचरं च चित्तं मनः, तत्र सूक्ष्मं सूक्ष्मातीन्द्रि यपुद्गलस्कन्धनिर्वचत्वात्, आशुचरं च शीघ्रसंचरणशीलत्वात् । ततश्च तदेवंभूतं चित्तं येन येन कायाद्याकारस्पर्शनादिद्रव्येन्द्रियसंबन्धिना देशेन सह यस्मिन् काले संबध्यते संयुज्यते तस्मिन् काले तन्मात्रज्ञानहेतुर्भवति येन स्पर्शनादिद्रव्येन्द्रियदेशेन संबध्यते तज्जन्यस्यैव शीतादिविषयस्योष्णादिविषयस्य वैकतरविज्ञानस्य हेतुर्जायते, न तु येनेन्द्रियदेशेन सह सत्काले स्वयं तद न संबद्धं तज्जन्यज्ञानस्यापि हेतुरित्यर्थः । इति शब्दो वाक्यसमाप्त्यर्थः । येनैवम् तेन कारणेन नो नैव दूरभिन्नदेशे द्वे क्रिये कोऽपि युगपदुपलभते संवेदयत इति संबन्धः । कथंभूते द्वे क्रिये ? इत्याह- पाद - शिरोगतशीतोष्णवेदनयोरनुभवनमनुभवस्तद्रूपे तदात्मिके । अत्र प्रयोगः - इह पाद - शिरोगतशीतोष्णवेदने युगपद् न कोऽपिसंवे
,
For Private Personal Use Only