________________
Vada ]
Canadharavada
385
to king etc. only if the existence of gods is accepted, and not otherwise || 332-333 (1880-1881 )
Now, in case of existence of gods being denied, the uselessness of the rites like agnihotra etc. is shown:
देवाभावे विफलं जमग्गिहोत्साहयाण किरियाणं ।
सग्गीयं जन्नाण य दाणाइफलं च तदजुन्तं ॥ ३३४ ॥ (१८८२)
Dévǎbhāvé viphalam jamaggihottāiyāņa kiriyāṇam | Saggiyam jannapa ya dānāiphalam ca tadajuttam ||3341 (1882)
[ देवाभावे विफलं यदग्निहोत्रादिकानां क्रियाणाम् ।
स्वर्गीयं यज्ञानां च दानादिफलं च तदयुक्तम् ॥ ३३४ ॥ (१८८२)
Dévābhāvé viphalam yadagnihotrādikānām kriyāṇām | Svargiyam yajñānām ca dānādiphalam ca tadayuktam ||334||(1882)]
Trans.-334 In (case of) non-existence of gods, (award of) heaven laid down (as a result) of (the accomplishment of) the rites like agnihotra etc. as well as, the fruition of munificence etc. would be null and void. (1882)
टीका- 'वा' इत्यथवा, इदं दूषणम् -- देवाभावेऽभ्युपगम्यमाने यदग्निहोत्रादिक्रियाणाम् " अग्रिहोत्रं जुहुयात् स्वर्गकामः " इत्यादिना स्वर्गीयं फलमुक्तम्, तथा, यज्ञानां च यत् फलमभिहितं, दानादिफलं च यत् समस्तछोके प्रसिद्धम्, तत् सर्वमयुक्तं प्राप्नोति । स्वर्गो ह्येतेषां फलमुक्तम्, स्वर्गिणां चाभावे कुतः स्वर्गः ? इति । " स एष यज्ञायुधो ” इत्यादीनि च वेदवाक्यानि देवास्तित्वप्रतिपादनपराणि वर्तन्ते । अतः किं तान् न प्रतिपद्यसे ? | यद्यपि " को जानाति मायोपमान् गीर्वाणानिन्द्र-यम- वरुण - कुबेरादीन् ” इत्यादि वाक्यम्, तदपि न देवनास्तित्वाभिधायकम्, किन्तु सुराणामपि मायोपमत्वाभिधानेन शेषर्द्धिसमुदायानां सुतरामनित्यत्वप्रतिपादकं बोद्धव्यम् ः अन्यथा हि देवास्वित्वप्रतिपादकवाक्यानि श्रुतिमन्त्र पदैरिन्द्रादीनामाहानं चानर्थकं स्यात् ॥ ३३४ ॥ (१८८२)
"
D. C.-There will be one more difficulty in case of denying the existence of gods. Because in that case, the award of
49
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org