________________
284:
Jinabhadra Gani's
[ किं ततमिति मतिजीता-जातो - भयमपि यद्यजातम् ।
अथ जातमपि न जातं किं न खपुष्पे विचारोऽयम् ॥ १७७॥ (१७२५)
[The fourth
Kim tajjātamiti matir-jātā'jāto-bhayamapi yadyajātam | Atha jātamapi na jātam kim na khapuspè vicāro 'yam 177 (1725) ]
Trans.-177 If it is believed that neither jsta nor a-jāta nor jātājāta could be produced, what could be produced then ? Again, if jāta is not jāta (according to you ), why not think the same about kha-puspa (also ) ? ( 1725 )
66
टीका - प्रष्टव्योऽत्र देवानांप्रियः, कथय किं तद् वस्तु जातमिति प्रतिपद्यते तत्र मतिः, यजाता-जातो - भयादिप्रकारैरजातं साध्यते — यस्य जाताजातादिप्रकारैर्जन्म त्वया निषिध्यत इत्यर्थः । यदि हि जातं किमपि वस्तु तव सिद्धं, तर्हि तत्सच्चैनैव प्रतिहता शून्यता, अतः किं तञ्जातं जायते ? किं तदजातं जायते किं तजावाजातं जायते १ " इत्यादयः शून्यतासिद्धयर्थसुपन्यस्यमाना निरर्थका एव विकल्पा इति प्रच्छकाभिग्रायः । अथ तदपि जातं जाताजातादिविकल्पाश्रयभूतं जातत्वेन भवतो न सिद्धम्, किन्त्वजातमेव तद्, ननु स्ववचनविरुद्धमिदं जातमप्यजातमिति । किञ्च, जातस्यासच्चे निराश्रयत्वा जाताजाता दिविकल्पा निरर्थका एव । अथैतदाश्रयभूते जाताख्ये वस्तुन्यसिद्धेऽपि " न जातं जायते " इत्यादिविकल्प विचारः प्रवर्तते, तर्हि खपुष्पेsuraौ किं न विधीयते, असत्त्वाविशेषेण " समया विवज्जओ वा " इत्यादि - व्यक्तदोषप्रसङ्गात् १ । न च वक्तव्यं -- परेषां सिद्धं जातमुररीकृत्य विकल्पा विधीयन्ते, स्व- परभावाभ्युपगमे शून्यताहानिप्राप्तेरिति । १७७ ॥ (१७२५)
D. C. - Tell me O Vyakta ! what object, according to you, could be proved as jāta when it has already been denied production as jāta, a-jata or both ? If anything that has been produced, is accepted by you, śûnyata would be denied on account of its very existence, and hence alternative questions whether jāta, aiāla, or jātājata could be produced or not, would become useless.
Again, if a jata object which gives rise to a number of alternatives like jäta, a-jāta etc, is not admissible to you as
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org