________________
:64 Jinabhadra Gari's
[The first Viņņāņāo'nanno viņnanaghanno tti sa xvaðvåvir Sa bhavai bhūdhinto ghaļaviņņāņāi-bhāvèņa. 45 (1593) Tāim ciya bhūyāim so'ņuvinassai viņagsamāņāimi Atthantarovaögè kamaso viņndya-bhāvèņam. 46 (1594) [विज्ञानादनन्यो विज्ञानघन इति सर्वतोव्यापी।
स भवति भूतेभ्यो घटविज्ञानादिभावेन ॥४५॥ (१५९३) तान्येव भूतानि सोऽनु विनश्यति विनश्यमानानि ।
अर्थान्तरोपयोगे क्रमशो विज्ञेयभावेन ॥४६॥ (१५९४) Vijñānādananyo' vijñānaghana iti sarvatovyāpil Sa bhavati bhutebhyo ghatavijānādibhavena. 45 (153) Tānyèva bhūtāni so'nu vinaśyati vinaśyamānāni, Arthāntaropayoge kramaso vijadyabhāvena. 46 (1594)]
Trans.-45-46. The soul (itself) is the assemblage of vijñānas owing to its being non-separate from vijñana, or it is so, on account of its pervasive nature all round. It arises from elements in the form of the vijñāna of a pitcher, etc. When those very elements perish as vijfèya-bhāvas (objects coming within the range of vijñāna) on the attention being gradually directed to another object, it (the soul) subsequently perishes. (1593-1594)
टीका-इह विज्ञानघनो जीव उच्यते । कथम् ? इति चेत् । उच्यतेविशिष्टं ज्ञानं विज्ञानं ज्ञान-दर्शनोपयोग इत्यर्थः, तेन विज्ञानेन सहानन्यभूतत्वादेकतया घनत्वं निविडत्वमापन्नो विज्ञानघनो जीवः, यदि वा “सब्बओवा वि ति" सर्वतः प्रतिप्रदेशमनन्तानन्तविज्ञानपर्यायसङ्घातघटितत्वाद् विज्ञानघनो जीवः। एवकारेण तु विज्ञानधन एवासौ, न तु नैयायिकादीनामिव "स्वरूपेण निर्विज्ञानत्वानडोऽसौ, बुद्धिस्तु तत्र समवेतैव " इति नियम्यते। स भवति-उद्यत इति क्रिया। केभ्यः ? इत्याह-" भूएहितो ति" भूतानीह षट-पटादिशेयवस्तुरूपाण्यभिप्रेतानि, तेभ्यो ज्ञेयभावेन परिणतेभ्यः। केन भवति? इत्याह-"घटोऽयम्" "पटोऽयम" इत्यादिविज्ञानभावेन घटादिज्ञान
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org